Consumptieprijsindex

De inflatie bedraagt 5,20%

Consumptieprijzen
De inflatie bedraagt 5,20%

Consumptieprijsindex van mei 2023

  • De inflatie daalt in mei van 5,60% naar 5,20%.
  • De consumptieprijsindex stijgt deze maand met 0,48 punt of met 0,38%.
  • De inflatie op basis van de gezondheidsindex daalt van 5,95% naar 5,90%.
  • De afgevlakte gezondheidsindex bedraagt in mei 124,63 punten.
  • Daarnaast is de inflatie van voeding het laatste jaar sterk gestegen. De inflatie voor voeding (inclusief alcoholische dranken) komt deze maand uit op 15,51% tegenover 16,64% in april. De bijdrage van voeding tot de inflatie bedraagt momenteel 2,98 procentpunten.
  • De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedraagt 8,70% in mei, tegenover 8,28% in april.
  • De belangrijkste prijsstijgingen in mei hadden betrekking op de herstellingen en het onderhoud van voertuigen, vliegtuigtickets, private huur, vakantiedorpen, frituren, fastfood en snackbars, hotelkamers en alcoholische dranken. Motorbrandstoffen, elektriciteit, brood en granen, net als huisbrandolie hadden een verlagend effect op het indexcijfer.

De inflatie bedraagt 5,20% in mei, tegenover 5,60% in april en 6,67% in maart. De inflatie op basis van de gezondheidsindex daalt deze maand tot 5,90%, tegenover 5,95% in april en 7.35% in maart. De inflatie zonder energieproducten is gestegen tot 9,30%, tegenover 9,02% in april en 9,25% in maart. De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedraagt 8,70% in mei, tegenover 8,28% in april en 8,57% in maart.

Toelichting over de inflatie

Wat energie betreft, zien we deze maand een verdere sterke daling van de inflatie, die deze maand -21,98% bedraagt ten opzichte van -17,08% vorige maand en -10.11% in maart. Voor elektriciteit bedraagt de inflatie momenteel -26,3% tegenover -20,4% vorige maand. Deze bedroeg nog 35,5% in december. Voor aardgas gaat ze van -62.1% vorige maand naar -60.4% deze maand. In december bedroeg ze nog 73,1%. In vergelijking met vorige maand stegen de aardgasprijzen met 2,3% en daalden de elektriciteitsprijzen met 4,4%. De prijs van huisbrandolie is, afgevlakt over 12 maanden, met 27,5% gestegen in één jaar tijd. De motorbrandstofprijzen lagen 12,6% lager dan in mei vorig jaar en daalden deze maand met 4,0% ten opzichte van vorige maand.

De inflatie voor diensten steeg van van 6,80% naar 8,16%. De inflatie voor huur blijft nagenoeg stabiel en gaat van 6,22% naar 6,23%. De inflatie voor voeding (inclusief alcoholische dranken) bedraagt deze maand 15,51%, tegenover 16,64% vorige maand. Deze inflatie is de afgelopen maanden fors toegenomen. In mei van vorig jaar was ze nog 6,32%.

Vooral de inflatie van oliën, vis, zuivelproducten, brood en granen en vlees is de afgelopen maanden sterk gestegen. Zo bedraagt de inflatie voor oliën deze maand 19,9%. Voor vis is de inflatie nu 12,2%. De inflatie voor zuivelproducten is deze maand 23,8%, voor brood en granen 15,9% en voor vlees 12,9%.

De terugval van de inflatie in de afgelopen maanden kan toegeschreven worden aan de daling van de prijzen van energie. De energie-inflatie daalt van -17,08% in april 2023 tot -21,98% in mei 2023 en draagt -2,98 procentpunten bij aan de totale inflatie. Voeding, met een inflatie van 15,51%, levert een bijdrage van 2,98 procentpunten.

De prijs voor aardgas steeg met gemiddeld 2,3% ten opzichte van de voorgaande maand. De prijs van elektriciteit is deze maand gemiddeld met 4,4% gedaald.

Enkele producten en diensten die ten opzichte van mei vorig jaar sterk in prijs stegen, zijn:

Stijgend: Inflatie
Hout en andere vaste brandstoffen 48,2%
Vliegtuigtickets 41,8%
Cacao en chocolade in poedervorm 31,8%
Hotelkamers 29,4%
Suiker 29,1%
Pizza en quiche 28,9%
Volle melk 28,8%

Enkele producten en diensten die ten opzichte van mei vorig jaar sterk in prijs zijn gedaald, zijn:

Dalend: Inflatie
Aardgas -60,4%
Andere brandstoffen (LPG) -29,5%
Elektriciteit -26,3%
Diesel -15,2%
Televisies -14,1%

De hoofdgroep die in mei de grootste positieve impact[i] heeft op de inflatie is voeding en niet-alcoholische dranken met 2,35 procentpunten. De groep “huisvesting, water en energie” heeft de grootste negatieve impact uitgeoefend met -3,32 procentpunten.

De hoofdgroep met de grootste bijdrage [ii] tot de inflatie is voeding en niet-alcoholische dranken met 2,86 procentpunten. De laagste bijdrage tot de inflatie wordt gerealiseerd door huisvesting, water en energie met -1,70 procentpunt.

De eerste inflatieraming volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP flash estimate) voor België bedraagt 2,7% in mei 2023.

Toelichting over de indexniveaus

De consumptieprijsindex is in mei 2023 met 0,48 punt of 0,38% gestegen tot 127,30 punten, tegenover 126,82 punten in april 2023 (2013=100). De gezondheidsindex stijgt in mei met 0,65 punt en bedraagt 127,35 punten tegenover 126,70 punten in april. De afgevlakte gezondheidsindex bedraagt in mei 124,63 punten. De volgende spilindex voor het openbaar ambt en de sociale uitkeringen is vastgelegd op 125,60 punten.

De belangrijkste prijsstijgingen in mei hadden betrekking op de herstellingen en het onderhoud van voertuigen, vliegtuigtickets, de private huur, frituren, fastfood en snackbars, hotelkamers, vakantiedorpen en alcoholische dranken. Motorbrandstof, elektriciteit, brood en granen, en huisbrandolie hadden daarentegen een verlagend effect op het indexcijfer.

De belangrijkste bewegingen die deze maand vastgesteld werden, zijn:

Stijgend: Invloed: Dalend: Invloed:
Onderhoud van voertuigen +0,160 punt Brandstoffen -0,200 punt
Vliegtuigtickets +0,125 punt Elektriciteit -0,170 punt
Private huur +0,080 punt Brood en granen -0,060 punt
Frituren, fastfood en snackbars +0,065 punt Huisbrandolie -0,050 punt
Hotelkamers +0,060 punt    
Vakantiedorpen +0,060 punt    
Alcoholische dranken +0,055 punt    

De prijs van het onderhoud en de herstellingen van voertuigen bedroeg deze maand gemiddeld 4,3%. De prijzen van vliegtickets zijn in mei met gemiddeld 18,3% gestegen. Private huur werd deze maand gemiddeld 0,9% duurder. Frituren, fastfood en snackbars werden deze maand gemiddeld 4,1% duurder. De prijzen van hotelkamers stegen deze maand gemiddeld 7,0%. Vakantiedorpen waren 10,1% duurder in mei dan vorige maand. De prijs van alcoholische dranken steeg deze maand met 2,5%.

De prijzen van motorbrandstoffen en elektriciteit zijn deze maand gemiddeld met respectievelijk 4,0% en 4,4% gedaald. De prijzen van brood en granen daalden met 1,4%. Huisbrandolie, afgevlakt over 12 maanden, kostte in mei gemiddeld 2,7% minder.

2013 = 100 Februari Maart April Mei
Consumptieprijsindex 126,95 127,67 126,82 127,30
Inflatie 6,62% 6,67% 5,60% 5,20%
Gezondheidsindex 126,86 127,80 126,70 127,35
Afgevlakte gezondheidsindex* 125,00 125,08 124,79 124,63
* bepaald in de wet van 23.04.2015 tot verbetering van de werkgelegenheid (Belgisch Staatsblad van 27.04.2015)

 


[i] De impact op de inflatie toont de wijziging van de inflatie door het opnemen van die productgroep in de berekening van de CPI. De impact houdt niet alleen rekening met het gewicht van de productgroep, maar ook met het feit of de inflatie van de productgroep hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale CPI).

[ii] De bijdrage tot de inflatie van een bepaalde productgroep geeft weer hoeveel van de verandering van de totale bestedingen te wijten is aan de prijsverandering van deze productgroep.

Indexen
Grafiek
Content
Basisjaren
Inflatie
Grafiek
Content
4 groepen
Grafiek
Content

Doel en korte beschrijving

Het indexcijfer van de consumptieprijzen is een economische indicator, die tot hoofdtaak heeft op objectieve wijze de prijsevolutie in de tijd weer te geven van een korf van goederen en diensten die door de gezinnen worden aangekocht en als representatief voor hun verbruiksgewoonten worden beschouwd. Het indexcijfer meet niet zozeer het prijsniveau van deze korf voor een bepaalde periode, maar wel de schommeling van dit niveau tussen twee periodes, waarbij de eerste periode als vergelijkingsbasis geldt. Deze verandering in het prijsniveau wordt bovendien niet in absolute, maar in relatieve waarde gemeten. Het indexcijfer van de consumptieprijzen kan worden bepaald als honderd maal de verhouding tussen de waargenomen prijzen van een waaier van goederen en diensten op een gegeven ogenblik en de prijzen van dezelfde goederen en diensten, waargenomen onder dezelfde omstandigheden in de loop van de referentieperiode, die als vergelijkingsbasis wordt gekozen. De prijswaarnemingen vinden steeds plaats in dezelfde regio's.

Sinds 2014 is de consumptieprijsindex een kettingindex waarbij de wegingsreferentieperiode regelmatig wordt opgeschoven en de prijzen en hoeveelheden niet meer vergeleken worden tussen de huidige periode en een vaste referentieperiode, maar de huidige periode vergeleken wordt met een tussenliggende periode. Door deze korte-termijn indices te vermenigvuldigen met elkaar - en dus een ketting vormen - ontstaat een lange-termijn reeks met een vaste referentieperiode.

Frequentie

Maandelijks.

Timing publicatie

De resultaten zijn beschikbaar op de voorlaatste werkdag van de referentieperiode.

Definities

Gewicht (CPI): Het gewicht representeert het belang van de goederen en diensten opgenomen in de CPI in het totale uitgavenpatroon van de gezinnen. De gewichten worden bepaald op basis van het huishoudbudgetonderzoek.

Consumptieprijsindex (CPI): Het indexcijfer van de consumptieprijzen is een economische indicator, die tot hoofdtaak heeft op objectieve wijze de prijsevolutie in de tijd weer te geven van een korf van goederen en diensten die door de gezinnen worden aangekocht en als representatief voor hun verbruiksgewoonten worden beschouwd.

Gezondheidsindex: Het gezondheidsindexcijfer is afgeleid uit het indexcijfer van de consumptieprijzen en is gepubliceerd sinds januari 1994. De actuele waarde van dit indexcijfer wordt bekomen door een aantal producten uit de korf van het indexcijfer van de consumptieprijzen te weren, met name alcoholische dranken (in de winkel gekocht of in een café geconsumeerd ), tabakswaren en motorbrandstoffen (met uitzondering van LPG).

Inflatie: Inflatie wordt gedefinieerd als de verhouding tussen de waarde van het indexcijfer van de consumptieprijzen van een gegeven maand en het indexcijfer van dezelfde maand het jaar voordien. De inflatie meet dus het tempo waarin het algemene niveau van de prijzen evolueert.

Consumptieprijsindex zonder petroleum producten: Dit indexcijfer wordt berekend door de volgende producten uit het indexcijfer van de consumptieprijzen te halen : butaan, propaan, vloeibare brandstoffen en motorbrandstoffen.

Consumptieprijsindex zonder energieproducten: Dit indexcijfer wordt berekend door de volgende producten uit het indexcijfer van de consumptieprijzen te halen : elektriciteit, aardgas, butaan, propaan, vloeibare brandstoffen, vaste brandstoffen en motorbrandstoffen.

Afgevlakte index: De afgevlakte index komt overeen met het rekenkundige gemiddelde van de gezondheidsindex van de laatste 4 maanden vermenigvuldigd met een factor 0,98. De afgevlakte index wordt gebruikt als basis voor de indexering van pensioenen, sociale uitkeringen en sommige lonen en wedden. De indexaanpassing van overheidswedden en sociale uitkeringen gebeurt wanneer de afgevlakte index een bepaalde waarde bereikt, de zogenaamde spilindex. Als de afgevlakte index de spilindex bereikt, stijgen de uitkeringen met 2% in de maand volgend op het bereiken van de spilindex. De lonen in de publieke sector stijgen ook met 2%, twee maanden na het bereiken van de spilindex.

De spilindex is een vooraf vastgelegde drempelwaarde, waarmee de afgevlakte gezondheidsindex vergeleken wordt. Als de spilindex bereikt of overschreden wordt, volgt een indexering van het loon of de uitkering. Deze indexering gebeurt evenredig met het percentage tussen twee spilindexen. Voor de overheidssector en de sociale uitkeringen liggen de spilindexen telkens 2% uit elkaar en volgt er, telkens bij het bereiken van de spilindex, een indexering van 2%. Er zijn ook CAO's waar de spilindexen 1% of 1.5% uit elkaar liggen.Het bereiken van een spilindex resulteert dan uiteraard in een indexering van 1 of 1.5%.
Zie ook: https://bosa.belgium.be/nl/themas/werken-bij-de-overheid/verloning-en-voordelen/loonwedde/indexatie/indexatie-algemene

Een impact op de inflatie toont de wijziging op inflatie door het opnemen van die productgroep in de berekening van de CPI. De impact neemt niet alleen het gewicht van de productgroep in rekening, maar ook of de inflatie van de productgroep hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale CPI).

De bijdrage tot de inflatie van een bepaalde productgroep geeft weer hoeveel van de verandering van de totale bestedingen te wijten is aan de prijsverandering van deze productgroep.

Metadata

Index-phone

02/277.56.40