Consumptieprijsindex

De inflatie bedraagt 3,06%

Consumptieprijzen
De inflatie bedraagt 3,06%

Consumptieprijsindex van september 2024

  • De inflatie gaat in september van 2,86% naar 3,06%.
  • De consumptieprijsindex daalt deze maand met 0,66 punt of met 0,50%.
  • De inflatie op basis van de gezondheidsindex stijgt van 3,20% naar 3,83%.
  • De afgevlakte gezondheidsindex bedraagt in september 129,88 punten.
  • De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedraagt 2,80% in september, tegenover 2,73% in augustus.
  • De belangrijkste prijsstijgingen in september hadden betrekking op elektriciteit, aardgas, buitenlandse reizen en citytrips, kleding en tabak. Vliegtuigtickets, motorbrandstoffen, hotelkamers, huisbrandolie, binnenlandse reizen, alcoholvrije dranken, alcoholische dranken, reinigings- en onderhoudsproducten, suikerwaren en vlees hadden daarentegen een verlagend effect op de index.

De inflatie bedraagt 3,06% in september, tegenover 2,86% in augustus en 3,64% in juli. De inflatie op basis van de gezondheidsindex bedraagt deze maand 3,83% tegenover 3,20% in augustus en 3,60% in juli. De inflatie zonder energieproducten bedraagt in september 2,71% tegenover 2,47% in augustus en 2,69% in juli. De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedraagt 2,80% in september, tegenover 2,73% in augustus en 3,04% in juli.

Toelichting over de inflatie

Wat energie betreft, zien we een positieve inflatie, die deze maand 6,72% bedraagt ten opzichte van 6,96% vorige maand en 14,01% in juli. Voor elektriciteit bedraagt de inflatie momenteel 14,8% tegenover 11,3% vorige maand. Voor aardgas gaat de inflatie van 103,0% vorige maand naar 138,1% deze maand. In vergelijking met vorige maand zijn de aardgasprijzen met 4,5% en de elektriciteitsprijzen met 4,4% gestegen. De hoge de inflatie de laatste maanden is het gevolg van het uitdovend effect van de impact van het basispakket voor elektriciteit en aardgas. In maart verdween het laatste effect van het basispakket uit het indexcijfer. Het verdwijnen van het basispakket heeft dan ook nog tot en met februari 2025 een verhogend effect op de inflatie. De prijs van huisbrandolie is, afgevlakt over 12 maanden, met 10,6% gedaald in één jaar tijd. De motorbrandstofprijzen lagen 14,7% lager dan in september vorig jaar en daalden deze maand met 3,8% ten opzichte van vorige maand.

De inflatie voor de diensten bleef stabiel op 4,04%. De inflatie voor huur bleef ook stabiel op 4,74%. De inflatie voor voeding (inclusief alcoholische dranken) bedraagt deze maand 1,08% tegenover 0,04% vorige maand. Het gaat hier grotendeels om een basiseffect, ten opzichte van vorige maand daalden de prijzen met 1.2%.

De inflatie van energie gaat van 6,96% in augustus tot 6,72% in september en draagt 0,57 procentpunt bij aan de totale inflatie. Voeding, met een inflatie van 1,08%, levert een bijdrage van 0,23 procentpunt.

De prijs voor aardgas steeg in september met 4,5% ten opzichte van de voorgaande maand. De prijs van elektriciteit is deze maand gemiddeld met 4,4% gestegen.

Enkele producten en diensten die ten opzichte van september vorig jaar sterk in prijs stegen, zijn:

Stijgend: Inflatie
Aardgas 138,1%
Verse zeevruchten 38,6%
Sigaretten 27,6%
Olijfolie 26,6%
Andere tabakswaren (o.a. roltabak) 26,1%
Lichte bieren 23,1%
Wijn op basis van ander fruit (o.a. cider) 20,9%
Alcoholvrije bieren 20,5%

Enkele producten en diensten die ten opzichte van september vorig jaar sterk in prijs zijn gedaald, zijn:

Dalend: Inflatie
Thee -20,5%
Computers (laptops) -16,7%
Smartphones -16,1%
Benzine -16%
Videoapparatuur (televisie) -15,9%
Wijn -15,6%
Diesel -14,9%
Huisbrandolie -10,6%

De hoofdgroep die in september de grootste positieve impact[1] heeft op de inflatie is huisvesting, water en energie met 1,35 procentpunt. De groep vervoer heeft de grootste negatieve impact uitgeoefend met -0,90 procentpunt.

De hoofdgroep met de grootste bijdrage[2] tot de inflatie is huisvesting, water en energie met 1,59 procentpunt. De groep vervoer leverde de kleinste bijdrage tot de inflatie met -0,26 procentpunt.

De eerste inflatieraming volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP flash estimate) voor België bedraagt 4,5% in september 2024.

Toelichting over de indexniveaus

De consumptieprijsindex is in september met 0,66 punt of 0,50% gedaald tot 132,15 punten, tegenover 132,81 punten in augustus (2013 = 100). De gezondheidsindex daalt in september met 0,53 punt en bedraagt 132,41 punten tegenover 132,94 punten in augustus. De afgevlakte gezondheidsindex bedraagt in september 129,88 punten. De volgende spilindex voor het openbaar ambt en de sociale uitkeringen is vastgelegd op 130,67 punten.

De belangrijkste prijsstijgingen in september hadden betrekking op elektriciteit, aardgas, buitenlandse reizen en citytrips, kleding en tabak. Vliegtuigtickets, motorbrandstoffen, hotelkamers, huisbrandolie, binnenlandse reizen, alcoholvrije dranken, alcoholische dranken, reinigings- en onderhoudsproducten, suikerwaren en vlees hadden daarentegen een verlagend effect op de index.

De belangrijkste bewegingen die deze maand vastgesteld werden, zijn:

Stijgend: Invloed: Dalend: Invloed:
Elektriciteit +0,110 punt Vliegtuigtickets -0,170 punt
Aardgas +0,080 punt Motorbrandstoffen -0,160 punt
Buitenlandse reizen en citytrips +0,070 punt Hotelkamers -0,105 punt
Kleding +0,040 punt Huisbrandolie -0,050 punt
Tabak +0,040 punt Binnenlandse reizen -0,050 punt
    Alcoholvrije dranken -0,045 punt
    Alcoholische dranken -0,045 punt
    Reinigings- en onderhoudsproducten -0,045 punt
    Suikerwaren -0,045 punt
    Vlees -0,040 punt

Elektriciteit en aardgas werden deze maand gemiddeld respectievelijk 4,4% en 4,5% duurder. De prijzen voor buitenlandse reizen en citytrips stegen gemiddeld met 2,6%. Kleding werd gemiddeld 0,6% duurder dan vorige maand. Tabak werd gemiddeld 3,9% duurder.

De prijzen voor vliegtuigtickets daalden gemiddeld 17,7% ten opzichte van vorige maand. Motorbrandstoffen werden gemiddeld 3,8% goedkoper. Hotelkamers werden gemiddeld 10,0% goedkoper dan vorige maand. De prijs voor huisbrandolie daalde gemiddeld met 2,9%. Binnenlandse reizen daalden gemiddeld 9,9% in prijs. Alcoholvrije dranken en alcoholische dranken werden gemiddeld respectievelijk 2,0% en 1,8% goedkoper deze maand. De prijzen voor reinigings- en onderhoudsproducten daalden gemiddeld 5,7% ten opziche van vorige maand. Suikerwaren werden gemiddeld 2,9% goedkoper. Tot slot daalde de prijs voor vlees met gemiddeld 0,8%.

2013 = 100 juni juli augustus september
Consumptieprijsindex 131,87 132,81 132,81 132,15
Inflatie 3,74% 3,64% 2,86% 3,06%
Gezondheidsindex 131,92 132,84 132,94 132,41
Afgevlakte gezondheidsindex* 128,86 129,12 129,63 129,88
* bepaald in de wet van 23.04.2015 tot verbetering van de werkgelegenheid (Belgisch Staatsblad van 27.04.2015)


[1] De impact op de inflatie toont de wijziging van de inflatie door het opnemen van die productgroep in de berekening van de CPI. De impact houdt niet alleen rekening met het gewicht van de productgroep, maar ook met het feit of de inflatie van de productgroep hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale CPI).

[2] De bijdrage tot de inflatie van een bepaalde productgroep geeft weer hoeveel van de verandering van de totale bestedingen te wijten is aan de prijsverandering van deze productgroep.

Indexen
Grafiek
Content
Basisjaren
Inflatie
Grafiek
Content
4 groepen
Grafiek
Content

Doel en korte beschrijving

Het indexcijfer van de consumptieprijzen is een economische indicator, die tot hoofdtaak heeft op objectieve wijze de prijsevolutie in de tijd weer te geven van een korf van goederen en diensten die door de gezinnen worden aangekocht en als representatief voor hun verbruiksgewoonten worden beschouwd. Het indexcijfer meet niet zozeer het prijsniveau van deze korf voor een bepaalde periode, maar wel de schommeling van dit niveau tussen twee periodes, waarbij de eerste periode als vergelijkingsbasis geldt. Deze verandering in het prijsniveau wordt bovendien niet in absolute, maar in relatieve waarde gemeten. Het indexcijfer van de consumptieprijzen kan worden bepaald als honderd maal de verhouding tussen de waargenomen prijzen van een waaier van goederen en diensten op een gegeven ogenblik en de prijzen van dezelfde goederen en diensten, waargenomen onder dezelfde omstandigheden in de loop van de referentieperiode, die als vergelijkingsbasis wordt gekozen. De prijswaarnemingen vinden steeds plaats in dezelfde regio's.

Sinds 2014 is de consumptieprijsindex een kettingindex waarbij de wegingsreferentieperiode regelmatig wordt opgeschoven en de prijzen en hoeveelheden niet meer vergeleken worden tussen de huidige periode en een vaste referentieperiode, maar de huidige periode vergeleken wordt met een tussenliggende periode. Door deze korte-termijn indices te vermenigvuldigen met elkaar - en dus een ketting vormen - ontstaat een lange-termijn reeks met een vaste referentieperiode.

Freqntueie

Maandelijks.

Timing publicatie

De resultaten zijn beschikbaar op de voorlaatste werkdag van de referentieperiode.

Definities

Gewicht (CPI): Het gewicht representeert het belang van de goederen en diensten opgenomen in de CPI in het totale uitgavenpatroon van de gezinnen. De gewichten worden bepaald op basis van het huishoudbudgetonderzoek.

Consumptieprijsindex (CPI): Het indexcijfer van de consumptieprijzen is een economische indicator, die tot hoofdtaak heeft op objectieve wijze de prijsevolutie in de tijd weer te geven van een korf van goederen en diensten die door de gezinnen worden aangekocht en als representatief voor hun verbruiksgewoonten worden beschouwd.

Gezondheidsindex: Het gezondheidsindexcijfer is afgeleid uit het indexcijfer van de consumptieprijzen en is gepubliceerd sinds januari 1994. De actuele waarde van dit indexcijfer wordt bekomen door een aantal producten uit de korf van het indexcijfer van de consumptieprijzen te weren, met name alcoholische dranken (in de winkel gekocht of in een café geconsumeerd ), tabakswaren en motorbrandstoffen (met uitzondering van LPG).

Inflatie: Inflatie wordt gedefinieerd als de verhouding tussen de waarde van het indexcijfer van de consumptieprijzen van een gegeven maand en het indexcijfer van dezelfde maand het jaar voordien. De inflatie meet dus het tempo waarin het algemene niveau van de prijzen evolueert.

Consumptieprijsindex zonder petroleum producten: Dit indexcijfer wordt berekend door de volgende producten uit het indexcijfer van de consumptieprijzen te halen : butaan, propaan, vloeibare brandstoffen en motorbrandstoffen.

Consumptieprijsindex zonder energieproducten: Dit indexcijfer wordt berekend door de volgende producten uit het indexcijfer van de consumptieprijzen te halen : elektriciteit, aardgas, butaan, propaan, vloeibare brandstoffen, vaste brandstoffen en motorbrandstoffen.

Afgevlakte index: De afgevlakte index komt overeen met het rekenkundige gemiddelde van de gezondheidsindex van de laatste 4 maanden vermenigvuldigd met een factor 0,98. De afgevlakte index wordt gebruikt als basis voor de indexering van pensioenen, sociale uitkeringen en sommige lonen en wedden. De indexaanpassing van overheidswedden en sociale uitkeringen gebeurt wanneer de afgevlakte index een bepaalde waarde bereikt, de zogenaamde spilindex. Als de afgevlakte index de spilindex bereikt, stijgen de uitkeringen met 2% in de maand volgend op het bereiken van de spilindex. De lonen in de publieke sector stijgen ook met 2%, twee maanden na het bereiken van de spilindex.

De spilindex is een vooraf vastgelegde drempelwaarde, waarmee de afgevlakte gezondheidsindex vergeleken wordt. Als de spilindex bereikt of overschreden wordt, volgt een indexering van het loon of de uitkering. Deze indexering gebeurt evenredig met het percentage tussen twee spilindexen. Voor de overheidssector en de sociale uitkeringen liggen de spilindexen telkens 2% uit elkaar en volgt er, telkens bij het bereiken van de spilindex, een indexering van 2%. Er zijn ook CAO's waar de spilindexen 1% of 1.5% uit elkaar liggen.Het bereiken van een spilindex resulteert dan uiteraard in een indexering van 1 of 1.5%.
Zie ook: https://bosa.belgium.be/nl/themas/werken-bij-de-overheid/verloning-en-voordelen/loonwedde/indexatie/indexatie-algemene

Een impact op de inflatie toont de wijziging op inflatie door het opnemen van die productgroep in de berekening van de CPI. De impact neemt niet alleen het gewicht van de productgroep in rekening, maar ook of de inflatie van de productgroep hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale CPI).

De bijdrage tot de inflatie van een bepaalde productgroep geeft weer hoeveel van de verandering van de totale bestedingen te wijten is aan de prijsverandering van deze productgroep.

Metadata

Index-phone

02/277.56.40