Hoe is de bevolking van je gemeente tussen 2011 en 2021 geëvolueerd?
Bevolkingstoename of -afname?
Statbel, het Belgische statistiekbureau, publiceert de Census 2021: een gelegenheid om de bevolkingstrends per gemeente te inventariseren tussen 1 januari 2011, de datum van de laatste Census, en 1 januari 2021. In welke gemeenten is er een bevolkingsgroei? In welke gemeenten is de bevolking gedaald? Je komt er alles over te weten...
In België is de bevolking met 5,2% gestegen tussen de Census 2011 en de Census 2021. Hoewel meer uitgesproken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest met een stijging van 9%, tegenover respectievelijke stijgingen met 5,5% en 3,5% in het Vlaams en Waals Gewest, werd er in alle gewesten van het land een groei waargenomen.
De gemeenten met de grootste toename bevinden zich in het centrum en het zuiden van het land, voornamelijk in de provincie Luxemburg. De meeste gemeenten met een bevolkingsafname bevinden zich aan de grens, en meer bepaald langs de Franse grens.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat de top 3 van de gemeenten met de grootste bevolkingstoename tussen 1 januari 2011 en 1 januari 2021 uit Evere (+18%), Brussel (+14,5%) en Anderlecht (+13%). De enige gemeente waar een bevolkingsafname werd geregistreerd, was Sint-Joost-ten-Node (-0,9%).
In het Vlaams Gewest steeg de bevolking in de gemeente Machelen met 17,2% tussen de twee tellingen. In Drogenbos en Hemiksem werden stijgingen van 15,5% en 13,6% opgetekend. In het algemeen steeg de bevolking in Vlaams-Brabant in deze periode van tien jaar met 7%, vóór de provincies Antwerpen (+6,3%), Oost-Vlaanderen (+5,9%), Limburg (+4,2%) en West-Vlaanderen (+3,3%).
In de gemeenten Herstappe in Limburg, Horebeke in Oost-Vlaanderen en Knokke-Heist in West-Vlaanderen daalde het bevolkingsaantal met respectievelijk 8,2%, 3,3% en 2,6%.
In het Waals Gewest kende Vresse-sur-Semois in de provincie Namen de sterkste bevolkingsdaling tussen 2011 en 2021, namelijk -8,5%, nog voor Spa in de provincie Luik (-3,8%) en Dour in de provincie Henegouwen (-2,4%).
In het algemeen onderscheiden de provincies Luxemburg en Waals-Brabant zich van de andere Waalse provincies door een grotere stijging. Deze stijging bedroeg 6,4% in deze twee provincies, tegenover 4,2% in de provincie Namen, 3% in de provincie Luik en 2,2% in de provincie Henegouwen. In Luxemburg was de stijging vooral groot in Léglise (18,9%) en Bertogne (18,1%). De enige Luxemburgse gemeenten waar het bevolkingsaantal is gedaald, zijn Bouillon, Virton, Saint-Hubert en La Roche-en-Ardenne.
De ‘bevolking’ die hier per gemeente wordt voorgesteld is de totale residerende bevolking in België op 1 januari 2021, namelijk 11.521.238 inwoners.
Net als in 2011 is het daardoor mogelijk om de belangrijke as met hoge bevolkingsdichtheid, die loopt van Antwerpen naar Brussel via Mechelen, evenals langs de Samber en de Maas met ook een zone in Verviers, te identificeren.
Een belangrijke zone met hoge bevolkingsdichtheid loopt van Roeselare tot Moeskroen via Kortrijk en Waregem. De belangrijkste bevolkingscentra op de as Brussel-Aarlen-Luxemburg liggen tussen Brussel en Namen (Waver, Ottignies-Louvain-la-Neuve en Gembloers). Voorbij Namen is het enkel nog Aarlen dat 30.000 inwoners telt. Ten zuiden van Samber en Maas, van de laars van Henegouwen tot het zuiden van de provincie Luik, bevinden zich dunbevolkte gemeenten.
De bevolkingsdichtheid is de verhouding tussen het aantal inwoners van een gemeente en haar oppervlakte.
De kaart bevestigt en versterkt het beeld van de huidige verspreiding van de bevolking in België, zoals voorgesteld op de kaart van de totale bevolking. Net als in 2011 verschijnen enkele grote dichtbevolkte stedelijke agglomeraties (1.000 inwoners per km² of meer) rond het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Antwerpen, Luik, Charleroi en Gent.
Op een paar uitzonderingen na liggen alle gemeenten met minder dan 100 inwoners per km² ten zuiden van Samber en Maas.
De geslachtsverhouding is het aantal vrouwen per 100 mannen.
Er zijn over het algemeen iets meer vrouwen dan mannen in België: de geslachtsverhouding bedraagt 103. In 2011 was het 104. Er zijn weinig regionale verschillen: deze indicator schommelt van 102 in het Vlaams Gewest tot 104 in het Waals en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tekent de grootste evolutie op, van 106 vrouwen per 100 mannen in 2011 naar 104 in 2021.
De top 4 van de gemeenten met de meeste vrouwen bevindt zich in het zuiden van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, terwijl de gemeenten met een overwegend mannelijke bevolking zich voornamelijk bevinden in Brussel-stad, de provincies Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Limburg en Luxemburg.
Doel en korte beschrijving van de Census
De Census 2021 is een momentopname van de bevolking die in België woont op 1 januari 2021. De Census levert een breed scala aan cijfers op over de woningen en de demografische, socio-economische en onderwijskundige kenmerken van de burgers. Het doel van de Census is dubbel: beantwoorden aan de Europese verordening[1] en statistieken produceren voor specifieke nationale noden (openbaar bestuur, internationale organisaties, onderzoekers, ondernemingen en particulieren).
Vroeger was de Census een exhaustieve enquête onder alle burgers, maar sinds 2011 is deze uitsluitend gebaseerd op administratieve databanken.
Definities
De verschillende statistische eenheden
De bevolking
De bevolking in de Census 2021 is de residentiële bevolking zoals ingeschreven in het Rijksregister van de natuurlijke personen (RRNP) op 1 januari 2021. De Belgische bevolking omvat Belgen en niet-Belgen die toegelaten of gemachtigd zijn om zich te vestigen of om te verblijven op het grondgebied, maar omvat niet de niet-Belgen die minder dan drie maanden op het grondgebied verblijven, de asielzoekers en de niet-Belgen in onregelmatige situatie[2].
Particuliere huishoudens
Deze groep omvat personen die alleen wonen, of meerdere personen die samenwonen en samen voorzien in hun levensonderhoud.
Familiekernen
Een familiekern bestaat uit twee of meer personen die deel uitmaken van hetzelfde huishouden en die verwant zijn als man en vrouw, als partners in een geregistreerd partnerschap, als samenwonende partners of als ouder en kind.
Woonverblijven
Dit omvat alle verblijven die dienen als onderkomen voor een of meerdere personen.
Conventionele woningen
Conventionele woningen worden gedefinieerd als structureel gescheiden, onafhankelijke ruimten die bestemd zijn voor permanente menselijke bewoning. Op de dag van de telling kunnen ze ofwel bewoond worden, ofwel leeg staan, ofwel als vakantieverblijf of tweede verblijfplaats dienen.
Bewoonde conventionele woningen
Het gaat om conventionele woningen die dienen als gewone verblijfplaats voor één of meerdere particuliere huishoudens.
Definitie van de variabelen
Geslacht
Deze variabele wordt gebruikt om mannen van vrouwen te onderscheiden.
Leeftijd
De leeftijd wordt aangeduid in verstreken jaren op 1 januari 2021.
Gewone verblijfplaats
De verblijfplaats is diegene die geregistreerd staat in het Rijksregister op 1 januari 2021.
Het gaat dus om de wettelijke verblijfplaats.
De Belgische gemeenten werden tussen 2011 en 2021 gewijzigd. In de vergelijkingen op deze site werden de cijfers van 2011 uitgesplitst volgens de gemeenten in 2021.
Agglomeratie
Een agglomeratie is een aaneengesloten bebouwd gebied, d.w.z. een gebied dat gedefinieerd wordt door een groep mensen die in bij elkaar gelegen of aan elkaar grenzende gebouwen wonen. Deze zone bestaat uit een groep gebouwen waarbij geen enkel gebouw meer dan 200 meter van het naaste naburige gebouw verwijderd is.
De Belgische gemeenten werden tussen 2011 en 2021 gewijzigd. In de vergelijkingen op deze site werden de cijfers van 2011 uitgesplitst volgens de gemeenten in 2021.
Opmerking
Vergelijken met de vorige Census vereist enige voorzichtigheid, aangezien deze publicatie zich baseert op de Belgische bevolking en de Census op de Europese definitie van de bevolking. Meer info over verschil tussen de Belgische bevolking en de Census of Europese bevolking.
[1] UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/543 VAN DE COMMISSIE van 22 maart 2017 houdende uitvoeringsbepalingen van Verordening (EG) nr. 763/2008 van het Europees Parlement en de Raad betreffende volks- en woningtellingen, wat de technische specificaties voor de thema's en voor de uitsplitsingen daarvan betreft.
[2]Meer informatie over de manier waarop deze bevolking wordt bepaald