Loop van de bevolking

Op 1 januari 2022 telde de wettelijke Belgische bevolking 11.584.008 inwoners

Bevolking
Op 1 januari 2022 telde de wettelijke Belgische bevolking 11.584.008 inwoners

Op 1 januari 2022 telde de wettelijke Belgische bevolking(1) 11.584.008 inwoners. Dat blijkt uit de officiële cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau.

Cloë Ost, statisticus demografie bij Statbel: “Het afgelopen jaar groeide de Belgische bevolking met 62.770 inwoners. In procenten uitgedrukt is de bevolking met 0,54% gegroeid. Dat groeipercentage ligt dubbel zo hoog dan vorig jaar, waar de COVID-19-pandemie voor een vertraging zorgde. Het ligt wel in lijn met wat voor COVID-19 gangbaar was, namelijk rond de 0,5%.”

“Het overgrote deel van de bevolkingsgroei kunnen we verklaren door een sterk positief internationaal migratiesaldo. Van de 62.770 bijkomende inwoners, telde het ‘positieve migratiesaldo’ 58.118 personen. Er waren dus 58.118 meer immigranten dan emigranten. En daarnaast zien we opnieuw een positief natuurlijk saldo. In 2021 zijn er 5.623 meer baby’s geboren dan dat er mensen overleden zijn. Dat getal is aan de lage kant als we vergelijken met de periode voor de COVID-19-pandemie. Tot slot bedroeg de statistische aanpassing –971 inwoners.”

Ook tussen de gewesten en provincies zijn er duidelijke verschillen in 2021. Cloë Ost: “Het Vlaamse Gewest blijft met voorsprong het sterkst groeiende gewest, met 45.814 bijkomende inwoners, of een groeipercentage van 0,69%. In het Waalse Gewest lag dat percentage op 0,39%, met 14.289 bijkomende inwoners. In Brussel zien we een groei met 2.667 personen of 0,22%, een percentage dat relatief laag blijft tegenover de jaren voor de COVID-19-pandemie.”

“In de Vlaamse provincies zien we de grootste bevolkingsgroei in Vlaams-Brabant, met 0,98%. De traagst groeiende Vlaamse provincie is West-Vlaanderen, met 0,47%. In Wallonië is het Luxemburg dat de grootste groei optekent, met 0,84%. De provincie Luik groeit het traagst qua bevolking, met 0,17% in 2021.”

In onderstaande tekst gaan we dieper in op de cijfers over natuurlijk en migratiesaldo, en de drie gewesten. Deze publicatie bevat de wettelijke bevolking op 1 januari 2022 en de veranderingen die in de loop van 2021 werden waargenomen. De impact van de oorlog in Oekraïne en de bijhorende vluchtelingencrisis op de bevolking is dus nog niet zichtbaar in deze cijfers.

Loop van de bevolking

Globaal genomen lijkt de impact van COVID-19 op de verschillende demografische fenomenen, zoals het natuurlijk saldo en het internationaal migratiesaldo, in 2021 een stuk kleiner dan in 2020.In 2021 nam de Belgische bevolking toe met 62.770 inwoners. Die stijging in het bevolkingsaantal kan worden verklaard door een beperkte statistische aanpassing (-971) en twee belangrijke demografische fenomen(2)

  • Het natuurlijk saldo, dat vorig jaar uitzonderlijk negatief was, is opnieuw positief (+5.623). In 2021 zijn er meer baby’s geboren dan er mensen overleden zijn.
  • Net als afgelopen jaren is het internationaal migratiesaldo positief (+58.118). In 2021 werden er dus meer immigraties dan emigraties geregistreerd.

De bevolkingsgroei in 2021 is het gevolg van een licht positief natuurlijk saldo en een sterk positief internationaal migratiesaldo. De belangrijkste drijfveer achter de bevolkingsgroei is dus het internationaal migratiesaldo, dat voor 90% de bevolkingsgroei verklaart. De overige 10% van de bevolkingsgroei kan worden verklaard door het natuurlijk saldo. Hieronder gaan we dieper in op deze cijfers.

Na een tragere bevolkingsgroei van 0,25% in 2020, grotendeels ten gevolge van de COVID-19-pandemie, veert de bevolkingsgroei in 2021 op naar 0,54%. De groei ligt daardoor opnieuw in lijn met de niveaus geobserveerd voor de COVID-19-pandemie:

  • Na een negatief natuurlijk saldo in 2020 (-13.111) is het natuurlijk saldo in 2021 opnieuw positief (+5.623) en ligt daarmee dichter bij het natuurlijk saldo van 2019 (+8.358).
    • Enerzijds lijkt er een herstel te zijn qua aantal geboorten. In vergelijking met 2019 (117.103 geboorten) zagen we in 2020 een sterke daling van het aantal geboorten naar 113.739 (-2,9%) en nadien een herstel in 2021 naar 117.914 geboorten (+0,7%).
    • Anderzijds lijkt de COVID-19-pandemie in 2021 nog steeds een invloed te hebben op het aantal overlijdens, al lijkt het effect veel beperkter dan in 2020. In 2019 waren er 108.745 overlijdens, dit nam sterk toe tot 126.850 overlijdens in 2020 (+16,6%), om vervolgens terug te dalen naar 112.291 overlijdens in 2021 (+3,3%).
  • Het internationaal migratiesaldo in 2021 is +58.118. Dit saldo ligt een stuk hoger dan in 2020 waar het +41.756 bedroeg en ligt meer in lijn van het internationaal migratiesaldo van +55.031 in 2019.
    • Ten eerste lijkt er een herstel te zijn qua aantal internationale immigraties(3). In vergelijking met 2019 daalde het aantal immigraties sterk van met 174.591 immigraties naar 144.169 in 2020 (-17,4%), waarna het opnieuw toenam naar 165.534 immigraties in 2021 (-5,2%).
    • Daarnaast lijkt er ook een herstel te zijn van het aantal internationale emigraties(4). In 2019 waren er 119.560 emigraties, dit daalde sterk naar 102.413 in 2020 (-14,3%) en nam wat toe in 2021 naar 107.416 (-10,2%).
    • Het lijkt misschien vreemd dat ondank dat de internationale immi- en emigratie zich nog niet hebben hersteld tot het niveau voor de COVID-19-pandemie, het internationaal migratiesaldo in 2021 toch sterker positief is als in 2019. Dit komt doordat de internationale immigratie zich sneller lijkt te herstellen dan de internationale emigratie, waardoor het verschil (of saldo) tussen deze twee bewegingen groter wordt.

Het Vlaams Gewest

Na een tragere bevolkingsgroei van 0,36% in 2020 veert de bevolkingsgroei in 2021 in het Vlaams Gewest op naar 0,69%. Deze bevolkingsgroei ligt iets hoger dan voor de COVID-19-pandemie, toen schommelde deze rond 0,60%. De sterkere groei lijkt vooral een gevolg te zijn van een gestegen internationaal migratiesaldo. Het is belangrijk hierbij op te merken dat de internationale immigratie en emigratie in absolute cijfers nog steeds lager liggen als voor de COVID-19-pandemie. De reden voor de stijging van het internationaal migratiesaldo lijkt het snellere herstel van de internationale immigratie in vergelijking met de internationale emigratie.

  • Het natuurlijk saldo in het Vlaams Gewest is in 2021 opnieuw positief +1.239 en ligt, na een negatief saldo van -8.121 in 2020, meer in lijn met het natuurlijk saldo van +1.301 in 2019.
    • Het aantal geboorten lijkt in 2021 te hernemen en lijkt zelf het lagere aantal geboorten van vorig jaar te compenseren. In 2019 bedroeg het aantal geboorten 63.721, dit nam licht af naar 62.798 in 2020 (-1,4%) om vervolgens in 2021 opnieuw te herstellen naar 65.747 (+3,2%).
    • Het aantal overlijdens ligt in 2021 lager dan in 2020, maar ligt nog steeds hoger als in 2019. Het aantal overlijdens steeg van 62.420 in 2019 naar 70.919 in 2020 (+13,6%) en naar 64.508 in 2020 (+3,3%).
    • Het iets hogere aantal geboorten in 2021 lijkt het hogere aantal overlijdens in 2021 te compenseren, waardoor in Vlaanderen het natuurlijk saldo van 2021 nagenoeg gelijk is aan dat van 2019.
  • Het internationaal migratiesaldo in het Vlaams Gewest in 2021 is +30.166. Dit saldo ligt sterk hoger dan in 2020 (+20.098) en ook iets hoger dan in 2019 (+28.511).
    • In vergelijking met 2019 met 80.423 internationale immigraties daalt dit aantal immigraties sterk in 2020 naar 66.899 (-16,8%) en naar 77.764 (-3,3%) in 2021.
    • Ook het aantal internationale emigraties daalde sterk van 51.912 in 2019 naar 46.801 in 2020 (-9,8%) en 47.598 in 2021 (-8,3%).
    • In het Vlaams gewest lijkt de internationale immigratie zich sneller te herstellen dan de internationale emigratie.
  • Het Vlaams Gewest heeft het grootste positief intern migratiesaldo van alle gewesten (+15.262). Er zijn dus meer Walen en Brusselaars die richting Vlaanderen verhuizen, dan er Vlamingen zijn die naar de twee andere gewesten verhuizen.

Het Waals Gewest

Na een tragere bevolkingsgroei van 0,08% in 2020 stijgt de bevolkingsgroei in 2021 in het Waals Gewest naar 0,39%. Deze bevolkingsgroei ligt iets hoger dan voor de COVID-19-pandemie, toen schommelde deze rond 0,32%. De verklaring is net als in het Vlaams Gewest een gestegen internationaal migratiesaldo. Maar opnieuw is deze niet het gevolg van een groter absoluut aantal immigraties, maar wel van het snellere herstel van de internationale immigratie in vergelijking met de internationale emigratie.

  • In het Waals Gewest is het natuurlijk saldo al sinds 2015 negatief en ook 2021 brengt hierin geen verandering (-2.457). Al is dit wel minder sterk negatief als in 2020 (-9.853), maar tegelijk toch sterker negatief als in 2019 (-881).
    • Het aantal geboorten lijkt in 2021 te hernemen en komt ongeveer op het niveau van 2019. In 2019 bedroeg het aantal geboorten 36.528, dit nam af naar 35.094 in 2020 (-3,9%) om vervolgens in 2021 opnieuw te herstellen naar 36.477 (-0,1%).
    • Het aantal overlijdens daalde in 2021 ten opzichte van 2020, maar blijft hoger als in 2019. Het aantal overlijdens steeg van 37.409 in 2019 naar 44.947 in 2020 (+20,2%) en 38.934 in 2021 (+4,1%).
    • De daling in het natuurlijk saldo lijkt vooral toe te schrijven aan het aantal overlijdens dat nog steeds iets hoger ligt dan voor de COVID-19 pandemie.
  • Het internationaal migratiesaldo in het Waals Gewest in 2021 bedroeg +10.987. Dit ligt duidelijk hoger dan in 2020 (+8.023) en 2019 (+8.721).
    • In vergelijking met 2019 daalde in 2020 het aantal internationale immigraties, maar herstelt nagenoeg volledig in 2021. De internationale immigratie daalde van 39.851 in 2019 naar 34.522 in 2020 (-13,4%) en steeg naar 39.356 in 2021 (-1,2%).
    • In 2021 en 2020 lag het aantal internationale emigraties lager dan in 2019. In 2019 bedroeg het aantal internationale emigraties 31.130, wat daalde naar 26.499 in 2020 (-14,9%) en 28.369 in 2021 (-8,9%).
    • De internationale immigratie lijkt zich ook in Wallonië sneller te herstellen dan de internationale emigratie met een groter internationaal migratiesaldo als gevolg.
  • Net als in het Vlaams Gewest zien we ook in het Waals Gewest een positief intern migratiesaldo (+5.789).

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Na een tragere bevolkingsgroei van 0,14% in 2020 herstelt deze in 2021 gedeeltelijk naar 0,22% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Al blijft in tegenstelling tot de andere gewesten ook deze bevolkingsgroei aan de lage kant in vergelijking met voor de COVID-19-pandemie.

  • Het natuurlijk saldo blijft in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest positief in 2021 (+6.841). Het is sterker positief als in 2020 (+4.863), maar minder groot als in 2019 (+7.938).
    • In tegenstelling tot de andere gewesten lijkt het aantal geboorten in Brussel niet te hernemen. In 2019 waren er 16.854 geboorten, wat daalde naar 15.847 in 2020 (-6,0%) en 15.690 in 2021 (-6,9%).
    • Het aantal overlijdens daalde in 2021 ten opzichte van 2020 en komt op gelijke hoogte als in 2019. Het aantal overlijdens steeg van 8.916 in 2019 naar 10.984 in 2020 (+23,2%) en 8.849 in 2021 (-0,8%).
    • De daling in het natuurlijk saldo ten opzichte van voor de COVID-19-pandemie lijkt dus vooral toe te schrijven te zijn aan de daling in het aantal geboorten.
  • Het internationaal migratiesaldo in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2021 is +16.965. Dit ligt hoger dan in 2020 (+13.635), maar lager dan in 2019 (+17.799).
    • In vergelijking met 2019 daalde in 2020 het aantal internationale immigraties en herstelt gedeeltelijk in 2021. De internationale immigratie daalde van 54.317 in 2019 naar 42.748 in 2020 (-21,3%) en herstelt naar 48.414 in 2021 (-10,9%).
    • In 2021 en 2020 lag het aantal internationale emigraties lager dan in 2019. In 2019 bedroeg het aantal internationale emigraties 36.518, wat daalde naar 29.113 in 2020 (-20,3%) en 31.449 in 2021 (-13,9%).
  • Wanneer we het aantal verhuisbewegingen tussen de gewesten in kaart brengen wordt al jaren vastgesteld dat er meer mensen vanuit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verhuizen naar één van de twee andere gewesten, dan dat er Vlamingen en Walen zijn die besluiten om in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te gaan wonen. Het intern migratiesaldo is ook in 2021 negatief voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en bedroeg -21.051. Dat is opnieuw sterker negatief dan in 2020 (-17.319).

De provincies

De snelst groeiende provincie in 2021 in België is Vlaams-Brabant met een bevolkingsgroei van 0,98%. In het Vlaams Gewest volgen de provincies Oost-Vlaanderen (0,79%), Limburg (0,63%) en Antwerpen (0,59%) op respectievelijk positie 2, 3 en 4. De traagst groeiende provincie in Vlaanderen was West-Vlaanderen met een groei van 0,47%.

De snelst groeiende provincie van Wallonië is Luxemburg met een groei van 0,84%. In het Waals Gewest volgen de provincies Waals-Brabant op positie 2 (0,59%) en Namen op positie 3 (0,48%). De provincies Henegouwen (0,38%) en Luik (0,17%) kenden dan weer de laagste bevolkingsgroei in zowel Wallonië, als België.

De loop van de bevolking gedurende 2021 in België, de gewesten en de provincies

Woonplaats Bevolking op 1 januari 2021 Natuurlijk saldo Saldo van de interne migratie Saldo van de internationale migratie Statistische aanpassing Totale groei Bevolking op 1 januari 2022
België 11.521.238 5.623 0 58.118 -971 62.770 11.584.008
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.219.970 6.841 -21.051 16.965 -88 2.667 1.222.637
Vlaams Gewest 6.653.062 1.239 15.262 30.166 -853 45.814 6.698.876
Waals Gewest 3.648.206 -2.457 5.789 10.987 -30 14.289 3.662.495
Duitstalige Gemeenschap 78.144 45 143 277 -5 460 78.604
Provincie Antwerpen 1.875.524 2.581 -1.073 9.898 -321 11.085 1.886.609
Provincie Limburg 880.397 -518 2.091 4.146 -165 5.554 885.951
Provincie Oost-Vlaanderen 1.531.745 648 4.926 6.634 -88 12.120 1.543.865
Provincie Vlaams-Brabant 1.162.084 1.026 5.786 4.745 -201 11.356 1.173.440
Provincie West-Vlaanderen 1.203.312 -2.498 3.532 4.743 -78 5.699 1.209.011
Provincie Waals-Brabant 407.397 168 1.827 420 -30 2.385 409.782
Provincie Henegouwen 1.345.947 -1.936 2.671 4.420 25 5.180 1.351.127
Provincie Luik 1.109.067 -619 -490 3.003 28 1.922 1.110.989
Provincie Luxemburg 288.722 174 643 1.607 -3 2.421 291.143
Provincie Namen 497.073 -244 1.138 1.537 -50 2.381 499.454


(1) De gegevens komen uit het Rijksregister. Het officiële bevolkingscijfer houdt geen rekening met het wachtregister, dat personen bevat met een asielaanvraag die momenteel in behandeling is (wet van 24 mei 1994 tot oprichting van een wachtregister voor vreemdelingen die zich vluchteling verklaren of die vragen om als vluchteling te worden erkend). De door Eurostat gepubliceerde cijfers bevatten echter wel een schatting van de personen die in het wachtregister ingeschreven zijn.

(2) Een beperkt aantal registraties in het Rijksregister gebeurt laattijdig of niet correct. Hierdoor strookt de waargenomen bevolkingsgroei (verschil tussen de populatie op 1 januari 2022 en 1 januari 2021) niet voor de volle 100% met het saldo dat we bekomen op basis van de geboorten, overlijdens en migraties. De statistische aanpassing bedraagt dit jaar (-971 eenheden) op Belgisch niveau. Dit is een indicatie dat de gegevens van een hoge kwaliteit zijn.

(3) De immigratie bestaat uit drie bewegingen: (1) de klassieke internationale immigratie, (2) veranderd van register binnen (overschrijving van het wachtregister naar het vreemdelingenregister) en (3) een herinschrijving (volgend op een ambtshalve schrapping).

(4) De emigratie bestaat uit drie bewegingen: (1) de klassieke internationale emigratie, (2) veranderd van register buiten (overschrijving naar het wachtregister) en (3) ambtshalve schrapping.

België & gewesten
Content

Loop van de bevolking in 2021

Woonplaats Bevolking op 1 januari 2021 Natuurlijk saldo Saldo van de interne migratie Saldo van de internationale migratie Statistische aanpassing Totale groei Bevolking op 1 januari 2022
België 11.521.238 5.623 0 58.118 -971 62.770 11.584.008
Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.219.970 6.841 -21.051 16.965 -88 2.667 1.222.637
Vlaams Gewest 6.653.062 1.239 15.262 30.166 -853 45.814 6.698.876
Waals Gewest 3.648.206 -2.457 5.789 10.987 -30 14.289 3.662.495
Duitstalige Gemeenschap 78.144 45 143 277 -5 460 78.604
Provincies
Content

Loop van de bevolking in 2021 per provincie

Woonplaats Bevolking op 1 januari 2021 Natuurlijk saldo Saldo van de interne migratie Saldo van de internationale migratie Statistische aanpassing Totale groei Bevolking op 1 januari 2022
Provincie Antwerpen 1.875.524 2.581 -1.073 9.898 -321 11.085 1.886.609
Provincie Limburg 880.397 -518 2.091 4.146 -165 5.554 885.951
Provincie Oost-Vlaanderen 1.531.745 648 4.926 6.634 -88 12.120 1.543.865
Provincie Vlaams-Brabant 1.162.084 1.026 5.786 4.745 -201 11.356 1.173.440
Provincie West-Vlaanderen 1.203.312 -2.498 3.532 4.743 -78 5.699 1.209.011
Provincie Waals-Brabant 407.397 168 1.827 420 -30 2.385 409.782
Provincie Henegouwen 1.345.947 -1.936 2.671 4.420 25 5.180 1.351.127
Provincie Luik 1.109.067 -619 -490 3.003 28 1.922 1.110.989
Provincie Luxemburg 288.722 174 643 1.607 -3 2.421 291.143
Provincie Namen 497.073 -244 1.138 1.537 -50 2.381 499.454

Doel en korte beschrijving

De loop van de bevolking bevat statistieken die toelaten om de evolutie van de residentiële bevolking, zoals ingeschreven in het Rijksregister der natuurlijke personen (RRNP), te verklaren.

Deze statistiek betreft de wijziging in de residentiële bevolking, zoals ingeschreven in het Rijksregister van natuurlijke personen (RRNP), gedurende één referentie jaar. De Belgische bevolking omvat Belgen en niet-Belgen toegelaten of gemachtigd om zich te vestigen of om te verblijven op het grondgebied, maar omvat niet de niet-Belgen die minder dan 3 maanden op het grondgebied verblijven, de asielzoekers en de niet-Belgen in onregelmatige situatie. (Wet van 19 juli 1991 en wet van 1 februari 1995)

Het aantal inwoners evolueert gedurende het jaar ten gevolge van een aantal gebeurtenissen, ook wel ‘bewegingen’ genoemd. Op Belgisch niveau zijn de volgende bewegingen verantwoordelijk voor een wijziging in het aantal inwoners: geboorten; overlijdens; internationale migraties (zowel inwijking, als uitwijking) en nationaliteitswijzigingen. Dezelfde bewegingen kunnen ook in kaart worden gebracht op een lager geografisch niveau, bijvoorbeeld op het niveau van de gemeente. Op dit lager niveau kan een extra beweging worden bestudeerd, namelijk een verandering van woonplaats in België wat ook wel een interne migratie wordt genoemd.

De wijzigingen in de residentiële bevolking kunnen worden afgeleid uit het RRNP dat wordt beheerd door de FOD binnenlandse zaken.  Het RRNP is een informatiesysteem en verzekert de registratie, de opslag en de communicatie van de identificatiegegevens van personen. Deze gegevens worden verzameld door de gemeenten (en de dienst vreemdelingenzaken voor bepaalde categorieën). De informatie in het rijksregister is georganiseerd in ‘informatietypes (IT)’, zijnde de verschillende onderdelen van de wettelijke informatiegegevens. De loop van de bevolking wordt bepaald op basis van deze informatietypes. Statbel is namelijk geautoriseerd om jaarlijks bepaalde ITs uit het rijksregister te ontvangen om op deze manier te kunnen voldoen aan zijn statistische missie. Meer informatie over de verschillende informatietypes in het RRNP kan teruggevonden worden op de website van de FOD Binnenlandse Zaken bij de Directie Instellingen en Bevolking.

Meer cijfers betreffende de internationale migratie bewegingen, kunnen teruggevonden worden in het thema ‘migraties’ op de Statbel website. 
Meer cijfers betreffende de nationaliteitswijzigingen, kunnen teruggevonden worden in het thema  ‘nationaliteitswijzigingen’ op de Statbel website.

Populatie

Inwoners in België

Frequentie

Jaarlijks.

Timing publicatie

Resultaten beschikbaar 6 maanden na de referentieperiode

Omschrijving van de verschillende bewegingen van de bevolking

Natuurlijk saldo

Het natuurlijk saldo van de bevolking wordt berekend als het aantal geboorten vermindert met het aantal sterfgevallen die gedurende een volledig referentiejaar werden geregistreerd. Wanneer het aantal geboorten groter is dan het aantal sterfgevallen resulteert dit in een positief natuurlijk saldo.
Informatie betreffende het aantal geboorten kan worden afgeleid uit de IT100, de geboorteplaats. Om het aantal geboorten gedurende het referentiejaar te bepalen wordt rekening gehouden met de geboortedatum, deze moet zich in het betreffende referentiejaar bevinden. Daarnaast wordt eveneens rekening gehouden met de geboorteplaats, de geboorte moet namelijk plaatsgevonden hebben in een Belgische gemeente.

Informatie over het aantal overlijdens wordt afgeleid uit de IT150, plaats en datum van overlijden. Voor het bepalen van het aantal overlijdens gedurende het referentiejaar wordt rekening gehouden met de datum van overlijden en de plaats waar de persoon op het moment van het overlijden was ingeschreven. Het overlijden wordt namelijk enkel in beschouwing genomen indien de persoon op het moment van het overlijden officieel in een Belgische gemeente verbleef (en dus tot de residentiële bevolking behoorde).

Intern migratie saldo

Het intern migratie saldo kan enkel worden berekend op sub-Belgisch niveau, het betreft namelijk mensen die in België verhuizen van de ene gemeente naar een andere gemeente. Een dergelijke verhuis kan gelijktijdig een verhuisbewegingen tussen arrondissementen, provincies en zelfs gewesten inhouden. Wanneer in een gemeente gedurende het referentiejaar meer mensen nieuw aankomen, dan dat er mensen vertrokken zijn naar een andere gemeente, wordt gesproken van een positief intern migratie saldo.

Informatie over de woonplaats kan in het RRNP teruggevonden worden in IT001 de gemeente van verblijf en IT020 het adres van de hoofdverblijfplaats. Om het intern migratiesaldo op gemeenteniveau te achterhalen volstaat de IT001 om de verhuisbewegingen tussen Belgische gemeenten te identificeren. 
Echter het kennen van het exacte adres laat wel andere toepassingen toe: zo kan bijvoorbeeld ook het aantal verhuisbewegingen binnen eenzelfde gemeente in kaart gebracht worden, waardoor onder andere het totaal aantal verhuisbewegingen in België kan worden bepaald. In grootsteden kunnen eventueel zelfs verhuisbewegingen tussen verschillende sectoren in kaart worden gebracht. Zie metadata interne migratie.

Internationaal migratie saldo

Het internationaal migratie saldo wordt berekend als het aantal internationale inwijkingen vermindert met het aantal internationale uitwijkingen die gedurende een referentiejaar hebben plaatsgevonden. Wanneer het aantal internationale inwijkingen groter is als het aantal internationale uitwijkingen dan is het internationaal migratie saldo positief.

De internationale inwijking bestaat uit drie afzonderlijke bewegingen:

  1. Internationale immigratie, beschikbaar sinds 1992:  hiervoor wordt gebruik gemaakt IT001 of de gemeente van verblijf. Een persoon wordt beschouwd als geïmmigreerd naar België als:
    a.   Een inschrijving in een Belgische gemeente wordt teruggevonden, waarbij de voorafgaande registratie in de IT001 verwijst naar een verblijf in het buitenland of;
    b.    het een allereerste registratie in een Belgische gemeente betreft die heeft plaatsgevonden op een latere datum dan de geboortedatum.
    Een persoon kan maximaal 1 maal naar België immigreren in het lopende jaar, daarom wordt bijkomend gebruik gemaakt van de  IT210 of vermelding van het register om de correcte aankomstdatum te selecteren.
  2. Herinschrijving, beschikbaar sinds 1992:  wanneer een persoon ambtshalve werd geschrapt, maar zich later toch opnieuw inschrijft in een Belgische gemeente dan spreken we van een herinschrijving. Een persoon wordt als heringeschreven beschouwd als:
    a.    Een inschrijving in een Belgische gemeente wordt teruggevonden, waarbij de voorafgaande registratie in de IT001 verwijst naar een schrapping van de persoon en;
    b.    aarnaast geldt een tijdscriterium: een persoon wordt pas als geschrapt beschouwd indien een nieuwe inschrijving in een Belgische gemeente plaatsvindt na 1 maart in het daaropvolgende jaar. Volgen de schrapping en de herinschrijving elkaar korter op, dan wordt de  persoon noch beschouwd als geschrapt, noch beschouwd als heringeschreven. 
  3. Verandering van register (binnen), beschikbaar sinds 2000: wanneer een asielzoeker wordt erkend, wordt hij overgeschreven van het wachtregister naar het vreemdelingenregister. Deze informatie bevindt zich in de IT210, vermelding van het register. 

De internationale uitwijkingen bestaan eveneens uit drie afzonderlijke bewegingen:

  1. Emigratie, beschikbaar sinds 1992: hiervoor wordt gebruik gemaakt van de IT001 of de gemeente van verblijf. Een persoon wordt als geëmigreerd beschouwd, wanneer deze persoon in de loop van het referentiejaar geregistreerd werd als wonende in het buitenland en waarbij de voorafgaande registratie in de IT001 wijst op een verblijf in een Belgische gemeente.
  2. Ambtshalve schrapping, beschikbaar sinds 1992: hiervoor wordt gebruik gemaakt van de IT001 of de gemeente van verblijf. Een persoon wordt als ambtshalve geschrapt beschouwd, wanneer deze persoon in de loop van het referentiejaar werd geschrapt, waarbij de voorafgaande registratie in de IT001 wijst op een verblijf in een Belgische gemeente. Bijkomend wordt er rekening gehouden met een tijdscomponent: de persoon wordt enkel als geschrapt beschouwd, wanneer die niet voor 1 maart in het daaropvolgende jaar wordt ingeschreven in een Belgische gemeente.
  3. Veranderingen van register (buiten), beschikbaar sinds 2010: hiervoor wordt gebruik gemaakt van IT210, de vermelding van het register. Het betreft mensen die in de loop van het jaar vanuit eender welk register worden opgenomen in het wachtregister. Meestal gaat het om mensen die van het vreemdelingenregister worden verplaatst naar het wachtregister.

Statistische aanpassingen

In  het ideale scenario zou de som van de verschillende saldi gelijk moeten zijn aan de wijziging in de bevolkingsgrootte die we tussen jaar Y en jaar Y+1 waarnemen. Met andere woorden de bevolking op 1  januari in jaar Y+1 is gelijk aan de som van de bevolking op 1 januari in jaar Y, het natuurlijke saldo, het intern migratiesaldo en het internationaal migratiesaldo gedurende jaar Y.

In de praktijk is het echter zelden het geval dat dit exact uitkomt, het verschil tussen beiden wordt berekend en wordt de statistische aanpassing genoemd. De statistische aanpassing geeft een kwaliteitsindicatie voor het bevolkingscijfer. De statistische aanpassingen liggen in de grootteorde van een duizendtal eenheden. Op een totaal van honderdduizenden registraties die de loop van de bevolking doorheen het jaar bepalen is dit een minimale foutenmarge te noemen.

Veranderingen nationaliteiten

Het verwerven en toekennen van de Belgische nationaliteit zijn juridisch complexe kwesties. Statbel benadert de berekening van nationaliteitswijzigingen op een zeer eenvoudige manier: iemand verandert van nationaliteit wanneer zijn of haar nationaliteit zoals geregistreerd in IT 031 van het RRNP verandert.
We houden dus enkel rekening met personen voor wie al een andere nationaliteit geregistreerd was. Personen die de Belgische nationaliteit verwerven zonder dat er sprake is van een voorgaande nationaliteit worden niet meegerekend in deze statistieken.

Deze definitie, hoewel dus zonder echte juridisch inhoud, dekt een groot aantal juridische categorieën uit het wetboek van de Belgische nationaliteit (naturalisatie, verwerving via verklaring enz…). De voorwaarde van het hebben van een voorgaande nationaliteit heeft als gevolg dat een aantal situaties niet onder deze statistiek vallen. Dat is bijvoorbeeld grotendeels het geval waar de toekenning van de Belgische nationaliteit op basis van de nationaliteit van de vader of moeder gebeurt (art. 8 in de wet van 4 december 2012 en voorgaande). Doorgaans is er dan geen eerdere nationaliteit geregistreerd.

Nationaliteit wordt in het rijksregister geregistreerd in het 'informatietype 031'. Voor meer informatie over nationaliteitsverwerving en het 'informatietype 031' gelieve de website van de Fod. Binnenlandse Zaken - Directie Instellingen en Bevolking te raadplegen en Fod. Justitie te raadplegen.

Aangroei en index

De aangroei is de absolute wijziging in het aantal inwoners. Het is met andere woorden gelijk aan de som van de verschillende saldi, zijnde het natuurlijk saldo, het intern migratiesaldo en het internationaal migratiesaldo. Een positieve cijfer duidt op een groei van de bevolking, een negatief cijfer duidt op een krimp in de bevolking.

De index in jaar Y wordt als volgt berekend: de aangroei in referentiejaarjaar Y wordt gedeeld door de bevolking op 1 januari in jaar Y en vermenigvuldigt met 100 (de procentuele groei van de bevolking gedurende jaar Y), dit getal wordt vervolgens opgeteld bij 100. Een index groter dan 100 duidt op een bevolkingsgroei, een index kleiner dan 100 op een bevolkingskrimp. Hoe verder het getal van 100 afwijkt, hoe substantiëler de groei of de krimp van de bevolking is.
 

Metadata