Op 1 januari 2023 telde de wettelijke Belgische bevolking^[1] 11.697.557 inwoners. De Belgische bevolking groeide afgelopen jaar met 113.549 inwoners, ofwel met 0,98%. De bevolkingsgroei lag hiermee een stuk hoger dan normaal, zijnde een bevolkingsgroei met ongeveer 0,5%. Dat blijkt uit de officiële cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau.

De bevolkingsgroei kan worden verklaard door een beperkte statistische aanpassing (-208) en twee belangrijke demografische fenomenen^[2]:

• Een negatief natuurlijk saldo (-2.787);
• Een positief internationaal migratiesaldo (+116.554).

De bevolkingsgroei gedurende 2022 is dus het gevolg van een positief internationaal migratiesaldo, dat het negatief natuurlijk saldo compenseerde en tegelijk nog zorgde voor een stevige bevolkingsgroei. Het sterk positieve internationaal migratiesaldo in 2022 is te verklaren door de oorlog in Oekraïne.

Bevolkingsontwikkeling in België

2022 werd gekenmerkt door een sterke bevolkingsgroei met 0,98% of 113.549 inwoners. In normale omstandigheden verwachten we een jaarlijkse bevolkingsgroei met ongeveer 0,5%.

Het natuurlijk saldo, het verschil tussen het aantal geboorten en overlijdens, was in 2022 negatief (-2.787). Een negatief natuurlijk saldo is uitzonderlijk. In 2020, het jaar gekenmerkt door de COVID-19-pandemie, was dit saldo eveneens negatief (-13.111). Maar daarvoor moeten we teruggaan naar het begin van de jaren ’40 om een negatief natuurlijk saldo terug te vinden. Het natuurlijk saldo vertoonde, ook voor COVID-19, al een aantal jaren een dalende trend. Deze dalende tendens kon en kan hoofdzakelijk worden verklaard door een dalende trend in het aantal geboorten. Gedurende 2022 werden 113.593 geboorten geregistreerd. Daarnaast werden er 116.380 overlijdens geregistreerd in 2022.

Aantal geboorten, aantal overlijdens en het natuurlijk saldo in België voor de periode 2017-2022

Het hoge aantal overlijdens in 2022 kan worden verklaard door meerdere factoren: een veranderende bevolkingsstructuur (vergrijzing), een aanzienlijke oversterfte gedurende de zomer (uitzonderlijk warm weer en sterke luchtvervuiling), het griepvirus dat twee maal circuleerde (april en december). Daarnaast circuleerde in december ook het RSV-virus en kenden we in die maand een koudeprik met slechtere luchtkwaliteit.

Het internationaal migratiesaldo, het verschil tussen het aantal immigraties en emigraties, was in 2022 positief (+116.544). Een positief internationaal migratiesaldo ligt binnen de verwachting, maar het saldo is wel sterker positief dan normaal. Dit kan worden verklaard door het grote aantal internationale immigraties^[3] in 2022: er werden 233.629 immigraties geregistreerd. Het grotere aantal immigraties is mede het gevolg van de oorlog in Oekraïne, 57.514 (24,6%) van de immigranten heeft namelijk de Oekraïense nationaliteit. Daarnaast werden er 117.085 internationale emigraties^[4] geregistreerd in 2022, dit ligt meer in lijn met de verwachting.

Aantal internationale immigraties- en emigraties en het internationaal migratiesaldo in België voor de periode 2017-2022

De stevige bevolkingsgroei gedurende 2022 in België is dus het gevolg van een positief internationaal migratiesaldo, dat het negatief natuurlijk saldo compenseerde en tegelijk nog zorgde voor een sterke bevolkingsgroei met 0,98% of 113.549 inwoners.

Loop van de bevolking in het Vlaams Gewest

2022 werd ook in Vlaanderen gekenmerkt door een sterke bevolkingsgroei met 1,13% of 75.931 inwoners.

Het natuurlijk saldo was in 2022 negatief (-4.244). Er werden dat jaar 63.284 geboorten en 67.528 overlijdens geregistreerd.

Het internationaal migratiesaldo was in 2022 positief (+64.589). Er werden dat jaar 118.704 immigraties en 54.115 emigraties geregistreerd. Van de immigranten hadden er 33.565 de Oekraïense nationaliteit.

Op alle geografische niveaus lager dan België speelt een derde saldo een rol: het intern migratiesaldo. Dat saldo vat het aantal verhuisbewegingen binnen België samen. Het intern migratiesaldo, het verschil tussen het aantal inwijkingen en uitwijkingen in het Vlaams Gewest, was positief (+15.781). Er zijn dus meer mensen vanuit een ander gewest naar Vlaanderen verhuisd (38.617), dan er mensen van Vlaanderen naar een ander gewest verhuisd zijn (22.836).

De stevige bevolkingsgroei in het Vlaams Gewest gedurende 2022 is dus het gevolg van een positief intern migratiesaldo en een sterk positief internationaal migratiesaldo, deze compenseerden een negatief natuurlijk saldo en zorgden tegelijk nog voor een stevige bevolkingsgroei met 1,13% of 75.931 inwoners.

Bevolkingsontwikkeling in het Waals Gewest

In Wallonië werd in 2022 een bevolkingsgroei met 0,52% of 19.080 inwoners vastgesteld.

Het natuurlijk saldo was in 2022 negatief (-4.373). Er werden dat jaar 35.565 geboorten en 39.938 overlijdens geregistreerd.

Het internationaal migratiesaldo was in 2022 positief (+20.270). Er werden dat jaar 52.403 immigraties en 32.133 emigraties geregistreerd. Van de immigranten hadden er 12.928 de Oekraïense nationaliteit.

Het intern migratiesaldo was positief (+3.526). Er zijn dus meer mensen vanuit een ander gewest naar Wallonië verhuisd (24.740), dan er mensen van Wallonië naar een ander gewest verhuisd zijn (21.214).

De bevolkingsgroei in de loop van 2022 in Wallonië is dus het gevolg van een positief intern migratiesaldo en een positief internationaal migratiesaldo. Die migratiesaldo’s compenseerden een negatief natuurlijk saldo en zorgden tegelijk nog voor een bevolkingsgroei met 0,52% of 19.080 inwoners.

Loop van de bevolking in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Ook in Brussel werd 2022 gekenmerkt door een stevige bevolkingsgroei met 1,52% of 18.538 inwoners.

Brussel was het enige gewest waar het natuurlijk saldo in 2022 positief bleef (+5.830). Er werden dat jaar 14.744 geboorten en 8.914 overlijdens geregistreerd. Ondanks het nog steeds positieve natuurlijk saldo, wordt ook in Brussel een dalende trend in dit saldo gezien. De daling wordt hier eveneens gedreven door een dalende tendens in het aantal geboorten.

Het internationaal migratiesaldo was in 2022 positief (+31.685). Er werden dat jaar 62.522 immigraties en 30.837 emigraties geregistreerd. Van de immigranten hadden er 11.021 de Oekraïense nationaliteit.

Het intern migratiesaldo was negatief (-19.307). Er zijn dus minder mensen vanuit een ander gewest naar Brussel verhuisd (25.011), dan er mensen van Brussel naar een ander gewest verhuisd zijn (44.318).

De stevige bevolkingsgroei in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gedurende 2022 is dus het gevolg van een positief natuurlijk saldo en een sterk positief internationaal migratiesaldo. Die saldo’s, compenseerden een negatief intern migratiesaldo en zorgden tegelijk nog voor een stevige bevolkingsgroei met 1,52% of 18.538 inwoners.

Bevolkingsontwikkeling in de provincies

De snelst groeiende provincie in 2022 in België was Antwerpen met een bevolkingsgroei van 1,29%. In het Vlaams Gewest volgen de provincies Vlaams-Brabant (1,20%), Oost-Vlaanderen (1,13%) en Limburg (1,02%) op respectievelijk posities 2, 3 en 4. De traagst groeiende provincie in Vlaanderen was West-Vlaanderen met een groei van 0,91%.

De snelst groeiende provincie van Wallonië in 2022 was Luxemburg met een groei van 1,02%. Alle andere provincies in het Waals Gewest kenden een groei kleiner dan deze in de Vlaamse provincies: Waals-Brabant (0,77%), Namen (0,56%), Henegouwen (0,43%) en Luik (0,41%).

De loop van de bevolking gedurende 2022 in België, de gewesten en de provincies

1. De gegevens komen uit het Rijksregister. Het officiële bevolkingscijfer houdt geen rekening met het wachtregister, dat personen bevat met een asielaanvraag die momenteel in behandeling is (wet van 24 mei 1994 tot oprichting van een wachtregister voor vreemdelingen die zich vluchteling verklaren of die vragen om als vluchteling te worden erkend). De door Eurostat gepubliceerde cijfers bevatten echter wel een schatting van de personen die in het wachtregister ingeschreven zijn.
2. Een beperkt aantal registraties in het Rijksregister gebeurt laattijdig of niet correct. Hierdoor strookt de waargenomen bevolkingsgroei (verschil tussen de populatie op 1 januari 2023 en 1 januari 2022) niet voor de volle 100% met het saldo dat we bekomen op basis van de geboorten, overlijdens en migraties. De statistische aanpassing bedraagt dit jaar (-208 eenheden) op Belgisch niveau. Dit is een indicatie dat de gegevens van een hoge kwaliteit zijn.
3. De internationale immigratie bestaat uit drie bewegingen:
   1. de klassieke internationale immigratie,
   2. veranderd van register binnen (overschrijving van het wachtregister naar het vreemdelingenregister) en
   3. een herinschrijving (volgend op een ambtshalve schrapping).
4. De internationale emigratie bestaat uit drie bewegingen:
   1. de klassieke internationale emigratie,
   2. veranderd van register buiten (overschrijving naar het wachtregister) en
   3. ambtshalve schrapping.