Statbel DataLab: nieuwe statistieken, methoden en gegevensbronnen in beta-versie
58% van de Belgische bevolking woont binnen een straal van 5 km van een ziekenhuis

Statbel, het Belgische statistiekbureau, publiceert vandaag een update van de geografische gebiedsafbakeningen op basis van de bevolkingscijfers op 1/01/2024. Deze cijfers geven informatie over de nabijheid van essentiële infrastructuur voor Belgische burgers (ziekenhuis, treinstation, grens, snelweg of afrit, school of rusthuis).
Deze publicatie richt zich op de ziekenhuizen en treinstations om de beschikbare gegevens van nationaal tot gemeentelijk niveau te illustreren.
58% van de Belgische bevolking woont binnen een straal van 5 km van een ziekenhuis. Dit percentage stijgt tot 87% voor 10 km en 99% voor 20 km.
Alle inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen binnen een straal van 5 km van een ziekenhuis. Dit percentage daalt tot 53% voor het Vlaams Gewest, gevolgd door het Waals Gewest met 51%.
De provincies met het laagste percentage inwoners met een ziekenhuis binnen een straal van 5 km zijn Luxemburg (22%), Namen (34%) en Limburg (35%).
De provincies met het hoogste percentage inwoners met een ziekenhuis binnen een straal van 5 km zijn Antwerpen (66%), Luik (63%) en Henegouwen (58%).
In België wonen in 6 gemeenten alle inwoners meer dan 20 km verwijderd van het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Het gaat om Daverdisse, Meix-devant-Virton, Rouvroy, Bièvre, Gedinne en Vresse-sur-Semois.
Als de afstand wordt teruggebracht tot 10 km, hebben 48 gemeenten geen ziekenhuis in de buurt. Dit aantal stijgt aanzienlijk binnen een straal van 5 km, tot 194 gemeenten zonder directe toegang tot een ziekenhuis.
Daarentegen hebben in 43 gemeenten alle inwoners een ziekenhuis binnen een straal van 5 km. Voor 10 km zijn dit 275 gemeenten en voor 20 km 541 gemeenten.
82% van de bevolking woont op minder dan 5 km van een treinstation
82% van de Belgen woont op minder dan 5 kilometer van een treinstation. Dat aandeel stijgt tot 96% voor een afstand van 10 km en bereikt 99% voor een straal van 20 km.
Alle inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen op minder dan 5 km van een treinstation. Dat percentage is bijna identiek in Vlaanderen en Wallonië, met 79% voor de eerste en 80% voor de laatste.
De inwoners van de provincies met de minste treinstations binnen een straal van 5 km zijn Luxemburg (57%), Limburg (60%) en Namen (74%).
De provincies met de meeste treinstations binnen een straal van 5 km zijn Henegouwen (89%), Vlaams-Brabant (87%) en Oost-Vlaanderen (87%).
In België heeft maar 1 gemeente minder dan één treinstation binnen een straal van 20 km voor haar inwoners. Het gaat om Büllingen.
Als de afstand wordt teruggebracht tot 10 km, hebben 19 gemeenten geen treinstation in de buurt. Dat aantal loopt op tot 66 gemeenten binnen een straal van 5 km.
Daarentegen hebben 149 gemeenten een treinstation binnen een straal van 5 km voor al hun inwoners. Voor 10 km zijn dit 434 gemeenten en voor 20 km 562 gemeenten.
Gebruikte gegevens:
Situatie op 1/1/2024.
Voor de opritten van snelwegen werd gebruik gemaakt van het bestand Open Street Map 2024 (motorway en motorway_link) dat 765 opritten van autosnelwegen in België bevat.
Voor de opritten van snelwegen werden er buffers van 5km, 10 km en 20 km aangemaakt en voor de snelwegen buffers van 200m, 500m en 1000m.
De gebruikte gegevens
Ziekenhuizen
Het betreft 124 ziekenhuizen met spoedgevallendienst in België, op basis van de instellingen met een eerste opvang spoedgevallen (01-02-2024) en de gespecialiseerde spoedgevallenzorgen (01-02-2024) van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu - DG Organisatie Gezondheidszorgvoorzieningen - Dienst Datamanagement (https://www.health.belgium.be/nl/gezondheid/organisatie-van-de-gezondhe…).
Opritten van snelwegen
Voor de opritten van snelwegen werd gebruikgemaakt van het bestand Open Street Map 2024 (motorway en motorway_link) dat 771 opritten van autosnelwegen in België bevat.
Stations
De 554 stations in België zijn de actieve stations, nl. stations met reizigerstellingen (Cijfers opgestapte reizigers (tellingen oktober 2023) - NMBS).
Scholen
Het betreft 6326 locaties van basisscholen en 1747 locaties van secundaire scholen in België, op basis van de erkende onderwijsinstellingen (gewoon basisonderwijs (kleuter- en lager onderwijs) en gewoon secundair onderwijs) in Vlaanderen, Brussel, Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap.
- https://data-onderwijs.vlaanderen.be/onderwijsaanbod/
- http://www.enseignement.be/
- http://www.ostbelgienbildung.be/
Rusthuizen
Het betreft 1525 rusthuizen in België, op basis van de woonzorgcentra (ROB) en rust- en verzorgingstehuizen (RVT) van het Agentschap Zorg en Gezondheid Vlaanderen, Wallonie AVIQ: familles santé handicap, Brussel Iriscare en Ostbelgien Live: Wohn- und Pflegezentren für Senioren.
- Vlaanderen: https://www.zorg-en-gezondheid.be/per-domein/ouderenzorg/woonzorgcentra…
- Wallonië: http://sante.wallonie.be/?q=aines
- Brussel: http://www.iriscare.brussels/nl/professionals/ouderen/rusthuizen/
- Duitstalige Gemeenschap: http://www.ostbelgienlive.be/desktopdefault.aspx/tabid-3135/475_read-30…
Stations en haltes openbaar vervoer
Het betreft 64943 stations en haltes van het openbaar vervoer (bus, tram, metro) in België, op basis van de actieve stations, nl. stations met reizigerstellingen (Cijfers opgestapte reizigers (tellingen oktober 2023) - NMBS) en de haltes in Vlaanderen (Haltes Vlaamse vervoersmaatschappij De Lijn, Toestand 30/05/2024), Brussel (Locatie van de haltes (stations) van de MIVB) en Wallonië (Walloonia TEC GTFS dataset).
- https://data.gov.be/nl/dataset/eb263e9b-9061-4fbc-86b9-ed8f31796fc3
- https://data.gov.be/en/node/119930
- https://data.gov.be/en/dataset/tec
Er werden buffers van 200m, 500m en 1000m aangemaakt rond de punten van de stations en haltes van het openbaar vervoer.