Minder verkeersdoden in 2021 dan in 2019, vooral aan het begin van het jaar
In 2021 waren er 34.640 verkeersongevallen met in totaal 42.566 slachtoffers, waaronder 38.952 lichtgewonden, 3.098 zwaargewonden en 516 personen die om het leven kwamen binnen de 30 dagen na het ongeval. Dit blijkt uit de laatste cijfers over de verkeersongevallen die Statbel, het Belgische statistiekbureau, publiceert.
In vergelijking met 2020 waren er in 2021 14,5% meer ongevallen, met 14,6% meer slachtoffers en 3,4% meer doden tot gevolg. Gezien het uitzonderlijke karakter van de cijfers voor 2020, zullen we hieronder de resultaten van 2021 vergelijken met die van 2019.
De impact van de COVID-19-crisis op alle verkeersveiligheidsindicatoren bleef in 2021 aanzienlijk. In vergelijking met 2019 waren er minder ongevallen (-8,2%), minder slachtoffers (-11,0%), minder doden 30 dagen (-19,9%), minder zwaargewonden (-14,1%) en minder lichtgewonden (-10,6%).
Daling vooral aan het begin van het jaar
Januari en februari vertonen een daling van respectievelijk 24,3% en 28,2% van verkeersongevallen ten opzichte van dezelfde maanden in 2019. Alleen in de maanden juni, september en oktober waren er meer ongevallen dan twee jaar eerder.
De beperkende maatregelen tijdens de COVID-19-crisis hebben ook een positief effect gehad op het aantal verkeersslachtoffers. Hoewel de daling meer uitgesproken is aan het begin van het jaar, was het aantal verkeersdoden voor alle maanden, met uitzondering van september en november, lager dan in 2019. Het aantal sterfgevallen was het laagst in maart met 28, ofwel 48,1% minder dan in maart 2019.
Helft minder doden in Brussel
Het aantal dodelijke slachtoffers 30 dagen na een ongeval is in de drie gewesten gedaald in vergelijking met 2019, maar niet in dezelfde mate:
- Er vielen 8 doden in Brussel, dat is 60% minder dan in 2019, maar ook de helft minder dan in 2020.
- In het Waals gewest vielen er 198 dodelijke slachtoffers, dat is 35,9% minder dan in 2019 en ook 13,9% minder dan in 2020.
- In Vlaanderen is er een lichte daling (-1,6%) van het aantal doden 30 dagen in vergelijking met 2019, maar een stijging van 22,5% in vergelijking met 2020.
| 2019 | 2020 | 2021 | 2021/2019 | |
|---|---|---|---|---|
| Brussels Hoofdstedelijk Gewest | ||||
| Aantal ongevallen | 3.928 | 3.224 | 3.534 | -10,0% |
| Aantal doden 30 dagen | 20 | 16 | 8 | -60,0% |
| Aantal zwaargewonden | 178 | 159 | 134 | -24,7% |
| Aantal lichtgewonden | 4.401 | 3.552 | 3.960 | -10,0% |
| Vlaams Gewest | ||||
| Aantal ongevallen | 23.078 | 18.663 | 21.213 | -8,1% |
| Aantal doden 30 dagen | 315 | 253 | 310 | -1,6% |
| Aantal zwaargewonden | 2.478 | 2.055 | 2.204 | -11,1% |
| Aantal lichtgewonden | 26.274 | 20.491 | 23.277 | -11,4% |
| Waals Gewest | ||||
| Aantal ongevallen | 10.713 | 8.364 | 9.893 | -7,6% |
| Aantal doden 30 dagen | 309 | 230 | 198 | -35,9% |
| Aantal zwaargewonden | 949 | 764 | 760 | -19,9% |
| Aantal lichtgewonden | 12.908 | 9.630 | 11.715 | -9,2% |
Alleen de provincies Limburg (+15,5%) en Antwerpen (+3,8%) zagen het aantal doden 30 dagen stijgen ten opzichte van 2019, terwijl West-Vlaanderen het aantal van 2019 evenaarde. In alle andere provincies is het aantal sterfgevallen gedaald en in Luxemburg (-44,9%) is het totaal voor 2019 zelfs bijna gehalveerd.
Wie wordt het slachtoffer van een verkeersongeval?
In 2021 waren de meeste dodelijke slachtoffers binnen de 30 dagen automobilisten (215), gevolgd door fietsers (87), voetgangers (75) en motorrijders (62). Samen vertegenwoordigen ze 85% van de verkeersdoden 30 dagen.
In vergelijking met 2019 was er bij de categorie auto’s een daling van 31% van het aantal doden binnen de 30 dagen (311 in 2019, 215 in 2021). Bij de voetgangers gaat het om een daling van 18% (92 in 2019, 75 in 2021).
Bij bestelwagens (+65%) en vrachtwagens (+36%) is het aantal dodelijke slachtoffers ten opzichte van 2019 gestegen.
| 2019 | 2020 | 2021 | 2021/2019 | |
|---|---|---|---|---|
| Auto[1] | 311 | 221 | 215 | -30,9% |
| Bestelwagen | 17 | 11 | 28 | +64,7% |
| Vrachtwagen[2] | 11 | 17 | 15 | +36,4% |
| Motorfiets[3] | 84 | 78 | 62 | -26,2% |
| Bromfiets[4] | 19 | 13 | 16 | -15,8% |
| Voetganger[5] | 92 | 65 | 75 | -18,5% |
| Fiets[6] | 95 | 87 | 87 | -8,4% |
| Andere[7] | 10 | 6 | 11 | +10,0% |
| Onbekend | 5 | 1 | 7 | +40,0% |
| Totaal | 644 | 499 | 516 | -19,9% |
| 1 personenauto; auto voor dubbel gebruik; minibus; kampeerwagen. 2 vrachtwagen; trekker + aanhangwagen; trekker alleen 3 minder dan 400cc en meer dan 400cc 4 A,B, 3 of 4 wielen 5 Andere voetganger, rolstoelgebruiker, persoon met tweewieler aan de hand 6 gewone fiets en elektrische fiets 7 landbouwtractor, autobus, reisbus, ruiter, andere weggebruiker, bespannen voertuig |
||||
Verkeersongevallen met doden en gewonden, voor België en de gewesten, laatste 8 jaar
Indien u meer details wil of zelf variabelen wenst te selecteren, klik dan op het be.STAT icoontje
Doel en korte beschrijving
Sinds 1 juli 1926 maakt de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium de statistiek van de verkeersongevallen op. Daarvoor baseert ze zich op een formulier dat door de politie ingevuld dient te worden bij elk ongeval met lichamelijk letsel op de openbare weg. In de loop van de tijd is het formulier verscheidene malen aangepast in functie van de evolutie van de maatschappij en verkeer.
Populatie
Verkeersongevallen met lichamelijke letsels in België die voorwerp uitmaken van een proces-verbaal van de politie.
Dataverzamelingsmethode en eventuele steekproefomvang
Administratieve gegevens: Onderzoeken van de politie op het terrein en enquête van het parket.
Frequentie
Jaarlijks.
Timing publicatie
Resultaten beschikbaar 6 maanden na de referentieperiode.
Definities
Verkeersongeval: een ongeval waarbij twee of meer weggebruikers betrokken zijn wordt beschouwd als één verkeersongeval. Enkel de verkeersongevallen die zich voordeden op de openbare weg en waarbij doden of gewonden vielen worden opgenomen in deze statistiek. Zijn dus niet opgenomen: botsingen en ongevallen op privéterrein of bij sportwedstrijden. Ongevallen met uitsluitend materiële schade worden sinds 1973 niet meer opgenomen.
Dode 30 dagen: Elke persoon die overleed ter plaatse of binnen 30 dagen na de datum van het ongeval.
Zwaargewonde: elke persoon die in een verkeersongeval gewond is geraakt en wiens toestand een opname van meer dan 24 uur in het ziekenhuis vereist.
Licht gewonde: elke persoon die in een verkeersongeval gewond is geraakt en op wie de hoedanigheid van ‘zwaargewonde’ of van ‘dodelijk gewonde’ niet van toepassing is.
Personenwagen: personenauto; auto voor dubbel gebruik; minibus; kampeerwagen.
Lichte vrachtwagen: lichte vrachtauto.
Vrachtwagen: vrachtwagen; trekker + aanhangwagen; trekker alleen.
Bus: autobus ; autocar.
Bromfiets: bromfiets A (tweewielig); bromfiets B (tweewielig); bromfiets met 3 of 4 wielen.
Motorfiets: motorfiets niet meer dan 400 cc; motorfiets meer dan 400 cc.
Fiets: fiets
Voetganger: gehandicapte in rolstoel; voetganger die zijn (brom)fiets duwt; andere voetganger.
Overige: landbouwtractor; trolleybus; ruiter; bespannen voertuig; andere weggebruiker; onbekend; niet beschikbaar.
Opmerkingen
Breuk in de reeks: tot november 2017 registreerde de politie een kettingbotsing vanaf 4 of meer betrokken voertuigen. Sindsdien wordt een kettingbotsing geregistreerd vanaf 3 betrokken voertuigen.
Kwaliteit van de cijfers:
De gegevens over dodelijke slachtoffers zijn het betrouwbaarst en stabielst. In dat geval is het meer dan waarschijnlijk dat de politie of het parket tussenbeide komt bij het dodelijke ongeval. De gegevens over lichtgewonden zijn zeer waarschijnlijk onderschat, meer bepaald voor zwakke weggebruikers (voetgangers, fietsers). Belgisch en internationaal onderzoek raamt de graad van registratie door de politie voor dodelijke ongevallen op 90% (waarbij we de resultaten nog kunnen verbeteren dankzij de gegevens van de parketten). Die graad ligt bij 50% voor slachtoffers die in het ziekenhuis werden opgenomen en lager dan 20% voor zeer licht gewonde slachtoffers (die niet in het ziekenhuis werden opgenomen).
De gegevens van 2005 tot 2017 werden door de politiediensten herzien. In juni 2018 werkte Statbel de gegevens van de verkeersongevallen bij. Tussen 2005 en 2017 was er een opvallend hoog aantal onbekenden voor enkele belangrijke variabelen (o.m. agglomeratie, toestand van de wegen, weersomstandigheden). Voor de recentere jaargangen is dit probleem minder aan de orde. De recentste publicatie is telkens geldig.