501 mensen verloren het leven op onze wegen in 2023
In 2023 werden er 36.855 verkeersongevallen geteld, met een totaal van 45.243 slachtoffers, ofwel iets meer dan 1,2 slachtoffers per ongeval. Van deze slachtoffers waren er 41.481 (92%) lichtgewonden, 3.261 (7%) zwaargewonden en verloren 501 mensen (1%) het leven binnen de 30 dagen na het ongeval[1]. Dit blijkt uit de laatste cijfers over de verkeersongevallen die Statbel, het Belgische statistiekbureau, publiceert.
Ten opzichte van het jaar voordien daalde zowel het aantal ongevallen als het aantal slachtoffers in 2023 met -2%. Deze daling was meer uitgesproken voor de sterfgevallen binnen de 30 dagen (-7,2%) en zwaargewonden (-4,5%), na twee opeenvolgende jaren van stijging. Het aantal lichtgewonden daalde met -1,6%.
Per gewest
In Brussel en Vlaanderen is er een daling van respectievelijk 9,5% en 2,2%. Wallonië kende een stijging van het aantal ongevallen met 1,1%. Op provinciaal niveau werden de grootste dalingen genoteerd in Oost-Vlaanderen (-6,7%), Luik (-4,7%) en West-Vlaanderen (-4,3%), terwijl de grootste stijging (+12,8%) in Waals-Brabant plaatsvond.
Per wegtype noteerde het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een daling van 33% van het aantal ongevallen op autosnelwegen in vergelijking met vorig jaar, en een daling van 8% tot 10% op gemeentelijke en gewestelijke wegen. In Vlaanderen was er een stijging van 3% op autosnelwegen, gecompenseerd door dalingen van 2% tot 3% op andere wegtypen. Terwijl in Wallonië het aantal ongevallen op gemeentelijke en gewestelijke wegen stabiel bleef of licht daalde, was er een stijging van 2,6% op autosnelwegen.
Het aantal doden binnen de 30 dagen na het ongeval is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest door 4 gedeeld, van 24 in 2022 naar 6 in 2023. In Vlaanderen waren er in 2023 270 sterfgevallen, 12 minder dan het jaar daarvoor, terwijl in Wallonië het aantal sterfgevallen daalde van 234 in 2022 tot 225 in 2023.
Wie wordt het slachtoffer van een verkeersongeval?
In 2023 waren de meeste dodelijke slachtoffers binnen de 30 dagen automobilisten (212). Ze worden gevolgd door fietsers (101), voetgangers (77) en motorrijders (51). De som van deze vier categorieën vertegenwoordigt in totaal 88% van de verkeersdoden 30 dagen.
Ten opzichte van 2022 daalde het aantal motorrijders die binnen 30 dagen om het leven kwamen met 22,7% (van 66 in 2022 tot 51 in 2023) Er is ook een daling bij voetgangers met 7,2% (van 83 in 2022 tot 77 in 2023) en met 2,3% bij bestuurders of passagiers van een personenwagen (van 217 in 2022 tot 212 in 2023).
[1]Dode 30 dagen: Elke persoon die ter plaatse of binnen 30 dagen na de datum van het ongeval overlijdt.
Doden per 1.000 ongevallen
Doden per slachtoffers
Tol minderjarige slachtoffers
Doel en korte beschrijving
Sinds 1 juli 1926 maakt de Algemene Directie Statistiek – Statistics Belgium de statistiek van de verkeersongevallen op. Daarvoor baseert ze zich op een formulier dat door de politie ingevuld dient te worden bij elk ongeval met lichamelijk letsel op de openbare weg. In de loop van de tijd is het formulier verscheidene malen aangepast in functie van de evolutie van de maatschappij en verkeer.
Populatie
Verkeersongevallen met lichamelijke letsels in België die voorwerp uitmaken van een proces-verbaal van de politie.
Dataverzamelingsmethode en eventuele steekproefomvang
Administratieve gegevens: Onderzoeken van de politie op het terrein en enquête van het parket.
Frequentie
Jaarlijks.
Timing publicatie
Resultaten beschikbaar 6 maanden na de referentieperiode.
Definities
Verkeersongeval: een ongeval waarbij twee of meer weggebruikers betrokken zijn wordt beschouwd als één verkeersongeval. Enkel de verkeersongevallen die zich voordeden op de openbare weg en waarbij doden of gewonden vielen worden opgenomen in deze statistiek. Zijn dus niet opgenomen: botsingen en ongevallen op privéterrein of bij sportwedstrijden. Ongevallen met uitsluitend materiële schade worden sinds 1973 niet meer opgenomen.
Dode 30 dagen: Elke persoon die overleed ter plaatse of binnen 30 dagen na de datum van het ongeval.
Zwaargewonde: elke persoon die in een verkeersongeval gewond is geraakt en wiens toestand een opname van meer dan 24 uur in het ziekenhuis vereist.
Licht gewonde: elke persoon die in een verkeersongeval gewond is geraakt en op wie de hoedanigheid van ‘zwaargewonde’ of van ‘dodelijk gewonde’ niet van toepassing is.
Personenwagen: personenauto; auto voor dubbel gebruik; minibus; kampeerwagen.
Lichte vrachtwagen: lichte vrachtauto.
Vrachtwagen: vrachtwagen; trekker + aanhangwagen; trekker alleen.
Bus: autobus ; autocar.
Bromfiets: bromfiets A (tweewielig); bromfiets B (tweewielig); bromfiets met 3 of 4 wielen.
Motorfiets: motorfiets niet meer dan 400 cc; motorfiets meer dan 400 cc.
Fiets: fiets
Voetganger: gehandicapte in rolstoel; voetganger die zijn (brom)fiets duwt; andere voetganger.
Overige: landbouwtractor; trolleybus; ruiter; bespannen voertuig; andere weggebruiker; onbekend; niet beschikbaar.
Opmerkingen
Breuk in de reeks: tot november 2017 registreerde de politie een kettingbotsing vanaf 4 of meer betrokken voertuigen. Sindsdien wordt een kettingbotsing geregistreerd vanaf 3 betrokken voertuigen.
Kwaliteit van de cijfers:
De gegevens over dodelijke slachtoffers zijn het betrouwbaarst en stabielst. In dat geval is het meer dan waarschijnlijk dat de politie of het parket tussenbeide komt bij het dodelijke ongeval. De gegevens over lichtgewonden zijn zeer waarschijnlijk onderschat, meer bepaald voor zwakke weggebruikers (voetgangers, fietsers). Belgisch en internationaal onderzoek raamt de graad van registratie door de politie voor dodelijke ongevallen op 90% (waarbij we de resultaten nog kunnen verbeteren dankzij de gegevens van de parketten). Die graad ligt bij 50% voor slachtoffers die in het ziekenhuis werden opgenomen en lager dan 20% voor zeer licht gewonde slachtoffers (die niet in het ziekenhuis werden opgenomen).
De gegevens van 2005 tot 2017 werden door de politiediensten herzien. In juni 2018 werkte Statbel de gegevens van de verkeersongevallen bij. Tussen 2005 en 2017 was er een opvallend hoog aantal onbekenden voor enkele belangrijke variabelen (o.m. agglomeratie, toestand van de wegen, weersomstandigheden). Voor de recentere jaargangen is dit probleem minder aan de orde. De recentste publicatie is telkens geldig.