Bevolkingsvooruitzichten

De vergrijzing van de bevolking zal de komende 10 jaar versnellen

Bevolking
De vergrijzing van de bevolking zal de komende 10 jaar versnellen

Demografische vooruitzichten 2024-2070

De bevolking blijft op lange termijn groeien en migratie blijft hierachter de belangrijkste drijvende kracht. Volgens deze projecties stabiliseert het internationaal migratiesaldo zich op lange termijn op een positief niveau, maar het natuurlijk saldo, d.w.z. geboorten minus sterfgevallen, wordt negatief. Terwijl de bevolking op arbeidsleeftijd in deze vooruitzichten relatief stabiel blijft, neemt het aantal ouderen toe, in de komende jaren zelfs sterker dan in de voorbije jaren. Als gevolg hiervan zal de afhankelijkheidsratio van ouderen sterk toenemen, wat de vergrijzing van de bevolking bevestigt.

Auteurs: Keiti Kondi, kek@plan.be; Johan Duyck, jd@plan.be; Nicole Fasquelle, nf@plan.be; Hendrik Nevejan, hn@plan.be; Yannick Van den Abbeel, yvda@plan.be

De bevolkingsgroei blijft positief tussen nu en 2070

De bevolkingsgroei van een land is het nettoresultaat van de instroom (geboorten en immigraties) en de uitstroom (sterfgevallen en emigraties) van de bevolking. De bevolking blijft tussen nu en 2070 groeien, maar het aantal extra inwoners is gemiddeld lager dan in de afgelopen twintig jaar. In 2070, zou België 12,9 miljoen inwoners tellen tegen 11,7 miljoen in 2024.

Het internationaal migratiesaldo blijft de drijvende kracht achter de bevolkingsgroei

De bevolkingsgroei is de som van het natuurlijk saldo en het internationaal migratiesaldo. Dat laatste is het verschil tussen de totale internationale immigratie (instroom op het grondgebied) en de totale internationale emigratie (uitstroom). Vanaf het midden van de jaren 2030 tot 2070 blijft het relatief stabiel op ongeveer 30 000 personen per jaar. Het natuurlijk saldo is het verschil tussen het aantal geboorten en het aantal overlijdens. Dat saldo wordt negatief vanaf het einde van de jaren 2030. Vanaf 2038 zal alleen het internationale migratiesaldo zorgen voor een positieve groei van het aantal inwoners in België.

Bevolkingsgroei België 

De componenten van het internationaal migratiesaldo: immigratie en emigratie

Op lange termijn loopt de immigratie op tot 165 000 personen per jaar en de emigratie tot 134 000.

Internationale immigratie en emigratie - België

De immigratiestromen in de projectie worden voornamelijk gestimuleerd door de demografische groei in landen buiten de EU (derde landen). De immigratie uit de oude EU-lidstaten (EU - OLD) blijft relatief stabiel, terwijl de immigratie uit de nieuwe EU-lidstaten (EU - NEW) afneemt tot 2070.

Internationale immigratie van buitenlanders naar nationaliteitsgroep

Oekraïense vluchtelingen zouden België geleidelijk verlaten vanaf 2026

De komst van de Oekraïense vluchtelingen in 2022-2024 beïnvloedt de immigratie en emigratie. Deze vluchtelingen genieten momenteel tijdelijke bescherming tot maart 2026. Het is niet eenvoudig een hypothese op te stellen over de verblijfsduur van die migranten. Het jaar waarin Oekraïense vluchtelingen naar Oekraïne zouden terugkeren, hangt af van de duur van de tijdelijke bescherming en hun intenties om terug te keren, die respectievelijk afhangen van de duur van het conflict en de heropbouw na de oorlog. In deze vooruitzichten gaan we ervan uit dat de Oekraïners vanaf 2026 België geleidelijk zullen verlaten. Tegen 2030 zal hun emigratiegraad uit België gelijk zijn aan die van andere nationaliteiten.

Het vruchtbaarheidscijfer op lange termijn bedraagt 1,6 kinderen per vrouw

Het aantal geboorten daalt sinds 2010. Het gemiddeld aantal kinderen per vrouw bedraagt 1,46 in 2024. Vanaf het midden van de jaren 2030 zal het gemiddelde aantal kinderen per vrouw zich stabiliseren op ongeveer 1,6.

Deze hypothese, bepaald op regionaal niveau, is voor de middellange termijn (2035) gebaseerd op het ReNaissance-model (Universiteit Antwerpen) en voor de lange termijn op de adviezen van experten. Het gebruik van het ReNaissance-model wordt gerechtvaardigd door de mogelijkheid om de reproductieve geschiedenis van vrouwen (het aantal reeds geboren kinderen, het tijdsinterval tussen geboortes, en de leeftijd van de moeder bij de geboorte) die momenteel deel uitmaken van de populatie in de projectie op te nemen.

Gemiddeld aantal kinderen per vrouw

Stijging van de levensverwachting bij de geboorte en de vergrijzing van de bevolking

In 2070 bereikt de levensverwachting bij de geboorte 89,8 jaar voor vrouwen en 88,1 jaar voor mannen. Deze evolutie roept ook belangrijke vragen op over de gevolgen van de vergrijzing. De ontwikkeling van de bevolking per leeftijdsgroep is daarom cruciaal om de demografische dynamiek van een samenleving te begrijpen.

Levensverwachting bij de geboorte

Terwijl de bevolking van 0-17 jaar en van 18-66 jaar in projectie relatief stabiel blijft, groeit de bevolking van 67 jaar en ouder, in de komende jaren zelfs sterker dan in de voorbije jaren. Als gevolg hiervan neemt de afhankelijkheidsratio, die de verhouding weergeeft van de bevolking van 67 jaar en ouder ten opzichte van de bevolking op arbeidsleeftijd, ook sterk toe. Als er in 2024 voor elke 100 inwoners van 18 tot 66 jaar 28 personen van 67 jaar en ouder waren, zal dit aantal stijgen tot 37 in 2040 en 43 in 2070.

Evolutie van de bevolking per leeftijdsgroep

Regionale bevolkingsprojecties

Brussels Hoofdstedelijk Gewest - In de projectieperiode wordt het gewest geconfronteerd met een negatieve bevolkingsgroei. Hoewel het internationaal migratiesaldo en het natuurlijk saldo positief zijn, volstaan ze niet om de uitstroom naar de twee andere gewesten te compenseren. In 2070 bedraagt het aantal inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1,198 miljoen, tegenover 1,250 miljoen in 2024.

Bevolkingsgroei - Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Vlaams Gewest - De bevolking blijft groeien over de volledige projectieperiode dankzij de interne en internationale migratiesaldi, die stabiel en positief blijven, terwijl het natuurlijk saldo negatief blijft over de volledige projectieperiode. Tegen 2070 zal het gewest 8,013 miljoen inwoners tellen, tegenover 6,822 miljoen in 2024.

Bevolkingsgroei - Vlaams Gewest

Waals Gewest - De bevolkingsgroei neemt af in projectie en is vanaf 2047 zelfs negatief door het natuurlijk saldo dat erg negatief wordt, toe te schrijven aan een stijgend aantal sterfgevallen (tot 2057), als gevolg van de vergrijzing, en een dalend aantal geboorten (vanaf 2038) De migratiestromen, zowel extern als intern, blijven positief en stabiliseren zich in de projectie. In 2070 telt het Waals Gewest ongeveer 3,740 miljoen inwoners, tegenover 3,692 miljoen in 2024.

Bevolkingsgroei - Waals Gewest

Bevolkingsgroei - Waals Gewest

Gemiddeld worden huishoudens steeds kleiner

De huishoudensgrootte daalt van gemiddeld 2,2 personen per huishouden in 2024 tot 2,1 personen in 2070. Deze demografische evolutie weerspiegelt veranderingen die onder meer toe te schrijven zijn aan de vergrijzing van de bevolking, maatschappelijke veranderingen en verstedelijking.

Projectie van de huishoudensgrootte

 


Het Federaal Planbureau publiceert jaarlijks in samenwerking met Statbel demografische vooruitzichten (bevolking en huishoudens) voor België.

Deze vooruitzichten werden opgesteld voor het einde van de onderhandelingen over de vorming van de nieuwe federale regering en houden dus geen rekening met de mogelijke effecten van de maatregelen die in het regeerakkoord worden vermeld.

De demografische vooruitzichten worden gebruikt in verschillende projecties van het FPB, met name de Economische begroting, de nationale en regionale economische vooruitzichten op middellange termijn en de projectie van de budgettaire kosten van de vergrijzing en het armoederisico op lange termijn. Zij vormen ook de basis voor de vooruitzichten van de transportvraag en de energievooruitzichten.

Tabel
Content

Synthese van de demografische vooruitzichten 2024-2070 voor België en de gewesten 2024

  2024 2030 2040 2050 2060 2070
België
Bevolking 11.763.650 12.023.862 12.347.171 12.600.911 12.757.538 12.973.564
Gemiddeld aantal kinderen per vrouw 1,5 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6
Levensverwachting bij de geboorte - mannen 80,5 81,6 83,5 85,2 86,7 88,1
Levensverwachting bij de geboorte - vrouwen 84,7 85,4 86,6 87,7 88,8 89,8
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Bevolking 1.249.597 1.252.236 1.242.811 1.232.584 1.215.010 1.198.079
Gemiddeld aantal kinderen per vrouw 1,4 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6
Levensverwachting bij de geboorte - mannen 80,1 80,9 82,5 84,0 85,4 86,6
Levensverwachting bij de geboorte - vrouwen 84,6 85,2 86,3 87,3 88,2 89,1
Vlaams Gewest
Bevolking 6.821.770 7.035.922 7.329.399 7.586.760 7.783.150 8.013.270
Gemiddeld aantal kinderen per vrouw 1,5 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6
Levensverwachting bij de geboorte - mannen 81,6 82,8 84,7 86,4 87,9 89,3
Levensverwachting bij de geboorte - vrouwen 85,5 86,2 87,5 88,7 89,8 90,8
Waals Gewest
Bevolking 3.692.283 3.735.704 3.774.961 3.781.567 3.759.378 3.739.790
Gemiddeld aantal kinderen per vrouw 1,5 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6
Levensverwachting bij de geboorte - mannen 78,6 79,7 81,5 83,2 84,8 86,2
Levensverwachting bij de geboorte - vrouwen 83,3 83,9 85,0 86,0 87,0 87,9
Bron : 1992-2024 : waarnemingen, Statbel; 2025-2071 : vooruitzichten FPB en Statbel
Particuliere huishoudens
Demografische indicatoren
Content

Beschikbare indicatoren

  • Gemiddeld aantal kinderen per vrouw

  • Levensverwachting bij de geboorte

  • Levensverwachting op 65 jaar

  • Gemiddelde leeftijd

  • Vervanging der actieven in % (18-24)/(55-66)

  • Veroudering der actieven in % (40-66)/(18-39)

  • Veroudering in % (67+)/(0-17)

  • Intensiteit veroudering in % (80+)/(67+)

  • Afhankelijkheid in % [(0-17)+(67+)]/(18-66)

  • Afhankelijkheid der ouderen in % (67+)/(18-66)

  • Personen op actieve leeftijd per oudere (18-66)/(67+)

  • Afhankelijkheid in % [(0-14)+(65+)]/(15-64)

  • Afhankelijkheid der ouderen in % (65+)/(15-64)

  • Personen op actieve leeftijd per oudere (15-64)/(65+)

Loop van de bevolking
Sterftequotiënten
Content

De gegevens uit het bestand zijn het resultaat van de vooruitzichten berekend volgens de methode beschreven in WP 18-09 over de prospectieve sterftequotiënten per geslacht en uniseks :

  • de rekenbladen QxObs-{F,M,U} bevatten de observaties van de sterftequotiënten in verstreken jaren, voor de vrouwen (F), de mannen (M) en uniseks (U)
  • de rekenbladen ExObs-{F,M,U} bevatten de geobserveerde transversale levensverwachtingen voor de vrouwen (F), de mannen (M) en uniseks (U)
  • de twee volgende rekenbladen (QxCalc-F en QxCalc-M) bevatten naast de berekende alfa's en beta's, de geprojecteerde sterftequotiënten per geslacht voor 1991 tot en met 2060
  • het KxCalc-blad bevat de verhouding mannen in de bevolking tussen 1991 en 2060, berekend volgens de methode beschreven onder punt 4.3 van WP 18-09
  • het QxCalc-U-rekenblad bevat de resultaten van de uniseks vooruitzichten berekend volgens de proportionele methode
  • de rekenbladen ExCalc-{F,M,U} bevatten de geprojecteerde transversale levensverwachtingen, voor de vrouwen (F), de mannen (M) en uniseks (U)
  • de rekenbladen EGxCalc-{F,M,U} bevatten de geprojecteerde longitudinale levensverwachtingen, voor de vrouwen (F), de mannen (M) en uniseks (U)

(*) Nota : de waarden van de longitudinale levensverwachtingen van de versie van maart 2014 (bladen EGxCalc-{F,M,U}) werden vervangen.

Doel en korte beschrijving

Op geregelde tijdstippen worden bevolkingsvooruitzichten opgesteld om de diverse spelers in het sociale, economische en politieke veld van ons land de gelegenheid te geven kennis te verkrijgen over de mogelijke evolutie van de bevolking en van de componenten ervan. Die vooruitzichten berusten op een uitgebreide kennis van de huidige demografische situatie en op hypothesen over de componenten van de loop van de bevolking: sterfte, vruchtbaarheid, interne migratie en internationale migratie. De recentste beschikbare bevolkingsvooruitzichten zijn die van 2019-2070. Zij zijn het resultaat van een nauwe samenwerking tussen het Federaal Planbureau (FPB) en Statbel. Zij werden gepubliceerd in 2020 en volgden op de vooruitzichten 2018-2070. Zij gaan uit van de waarnemingen op 1 januari 2019 en werden uitgewerkt per arrondissement, leeftijd, geslacht en twee groepen nationaliteiten. Ze worden aangevuld met huishoudensprognoses en met het berekenen van prospectieve sterftequotiënten.

Populatie

Inwoners in België

Frequentie

Driejaarlijks.

Timing publicatie

Resultaten beschikbaar 14 maanden na de referentieperiode

Definities

Leeftijd : Leeftijd gemeten in verlopen jaren op 1 januari.

Nationaliteit : De resultaten van de vooruitzichten zijn uitgesplitst in personen van Belgische nationaliteit en personen van vreemde nationaliteit (op 1 januari van dat jaar).

Administratieve entiteit: De resultaten van de vooruitzichten worden opgesteld per regio, provincie en arrondissement.

Natuurlijk saldo: verschil tussen het aantal geboorten en het aantal overlijdens.

Migratiesaldo: verschil tussen het aantal immigraties en het aantal emigraties.