Op 1 januari 2020 telde België 11.492.641 wettelijk geregistreerde inwoners. Dat blijkt uit de officiële cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau. Daarvan is 51% (of 5.832.577 in absolute cijfers) vrouw, en 49% (of 5.660.064) man, wachtregister[1] niet meegerekend[1]. De Belgische bevolking groeide op jaarbasis aan met 61.235 personen of 0,54%, een groeicijfer dat volledig in de lijn ligt met de groei die we de laatste paar jaren kenden (steeds rond een half procent). Deze publicatie betreft de wettelijke bevolking op 1 januari 2020 en de veranderingen in de bevolking die in de loop van 2019 werden waargenomen. De coronacrisis en haar impact op de bevolking is dus niet zichtbaar in deze cijfers. Cijfers over COVID19 vindt u op een aparte pagina op onze website.
De nationale bevolkingsgroei wordt hoofdzakelijk gerealiseerd door twee demografische factoren[2] :
- door een positief ‘natuurlijk saldo’, meer geboorten dan overlijdens (+6.820 personen in 2019), goed voor 11,0% van de totale bevolkingstoename, maar vooral;
- door het positieve migratiesaldo: meer immigratie dan emigratie (+55.031 personen in 2019). Dit saldo verklaart veruit het grootste deel van het groeicijfer (89,0%).
De meeste parameters liggen in de lijn van de waarneming van de voorbije jaren. Toch is de onderliggende tendens van aanhoudende groei, de we al 30 jaar zien, opvallend.
Het meest in het oog springende fenomeen voor 2019 is de blijvende daling van het aantal geboorten: 115.565 voor 2019. In 2016 leek er zich een vertraging af te tekenen in de dalende geboortecijfers, met slechts 552 geboortes minder dan in 2015. Dat leek te wijzen op een einde van de dalende trend. Maar sinds in 2017 het aantal geboorten onder de 120.000 dook, is de daling opnieuw meer uitgesproken. In 2017 daalde het aantal geboorten met 2.059 tegenover een jaar eerder, in 2018 ging het om 1.302 minder geboorten en in 2019 werden 2.235 minder baby’s geboren.
Ondanks die dalende trend in het natuurlijk saldo, blijft de totale bevolking groeien. Het is dan ook vooral de internationale migratie die de drijvende kracht vormt achter de aanhoudende bevolkingsgroei. In 2019 was internationale migratie goed voor 89% van de geobserveerde bevolkingstoename.
De top vijf van nationaliteiten die naar België immigreert bestaat uit:
- Belgen (die na een verblijf in het buitenland terugkeren naar België)
- Roemenen
- Fransen
- Nederlanders
- Italianen.
Voor de mensen die vanuit België emigreren wordt nagenoeg dezelfde top vijf waargenomen; alleen staan Italianen dan op plaats 6 en Polen op plaats 5. Het beeld verandert echter wanneer het saldo tussen de internationale immigratie en emigratie per nationaliteit bekeken wordt: de grootste absolute toename wordt vastgesteld bij Roemenen (+10.259), gevolgd door Marokkanen (+4.983), Fransen (+4.067), Bulgaren (+3.743) en Italianen (+2.987).
De cijfers van de gewesten[3] lopen sterk uiteen, zoals ook de voorgaande jaren al het geval was.
VLAAMS GEWEST
- De bevolking nam toe met 40.074 personen (36.102 personen in 2018): opnieuw een vrij forse stijging van 0,6% op het totaal van de bevolking.
- Die toename is in belangrijke mate te wijten aan internationale migratie (= het verschil tussen immigratie en emigratie naar het buitenland zonder herinschrijvingen en ambtshalve schrappingen in rekening te brengen). 68.044 personen kwamen in het Vlaamse gewest wonen vanuit het buitenland, 31.507 vertrokken (saldo + 36.537 personen).
- Binnen België ‘migreerden’ 34.520 personen naar het Vlaams gewest vanuit een ander gewest. 22.680 personen vertrokken dan weer naar een ander gewest (saldo 11.840 personen) .
- De natuurlijke bevolkingsaangroei (geboorten versus overlijdens) bleef positief (+442 personen).
WAALS GEWEST
- De bevolking nam in de loop van 2019 toe met 11.448 personen. Dat cijfer is hoger dan in 2018 toen er 9.418 personen bijkwamen. Procentueel bedraagt de aangroei 0,3%.
- Opvallend: de natuurlijke loop van de Waalse bevolking is opnieuw licht negatief: er waren 1.341 overlijdens meer dan geboorten in het Waals Gewest, in 2019. Dat saldo is echter minder negatief dan het afgelopen jaar: in 2018 bedroeg dit saldo min 2.242 personen.
- De grootste factor in de bevolkingstoename is net als in het Vlaamse gewest internationale migratie: 30.528 personen kwamen in het Waalse gewest wonen vanuit het buitenland, 18.251 personen vertrokken naar het buitenland (saldo 12.277 personen).
- Ook de interne migratie blijft positief: meer mensen kwamen vanuit andere gewesten in Wallonië wonen dan dat er vertrokken naar die gewesten. Dit saldo bedraagt 3.882.
BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST
- De bevolking nam in de loop van 2019 toe met 9.713 personen, in 2018 bedroeg deze toename 9.816. Dat is een stuk meer dan wat we tijdens 2016 en 2017 waarnamen (3.714 en 7.122 personen) maar nog steeds onder het gemiddelde van de toenames die we waarnamen voor de periode 2011-2015 (gemiddelde aangroei met 13.760 personen).
- Een verklaring voor de wat lagere groeicijfers van dit gewest voor de laatste jaren is complex. Er is niet zozeer één duidelijke verklarende factor.
- Wat mogelijks bijdraagt zijn de ambtshalve schrappingen die op een hoger niveau lagen in 2016 en 2017 (20.397 en 20.234 respectievelijk). In 2018 daalt het aantal ambtshalve schrappingen tot 17.821 en in 2019 neemt dit licht toe naar 18.358. Beide cijfers liggen boven het gemiddelde van 16.252 waargenomen in de periode 2011-2015 .
- De internationale immigratie, personen die vanuit het buitenland in het gewest komen wonen, zit met 46.184 personen iets boven het gemiddelde van de periode 2011-2015 (42.978 personen). 17.921 personen vertrokken naar het buitenland (saldo 28.263 personen).
- Per saldo blijft het hoofdstedelijk gewest wel personen verliezen aan de andere gewesten. In de loop van 2019 kwamen 25.089 personen wonen in het gewest vanuit een ander gewest, 40.811 vertrokken naar een ander gewest. Het saldo van -15.722, ligt in de lijn van wat we zagen voor 2017 en 2018 (respectievelijk -14.301 en -14.908) maar blijft hoger dan het gemiddelde voor de periode 2011-2015 (13.200).
Op provinciaal en gemeentelijk niveau zien we de volgende tendensen:
- Vlaams-Brabant is de snelst groeiende provincie met een groei van 0,84%. In het Vlaams gewest is Oost-Vlaanderen de tweede snelst groeiende provincie met een groei van 0,67%. Limburg is dan weer de traagst groeiende provincie van het Vlaams gewest met een groei van 0,38%. In het Waalse gewest vertoont Luxemburg de sterkste groei met 0,74%, gevolgd door Waals-Brabant met een groei van 0,60%. Henegouwen is de traagst groeiend provincie in het Waals gewest met een groei die al een aantal jaren stabiel blijft rond de 0,2%.
- De bevolking van de grote steden groeit vrij uitgesproken: de Brusselse bevolking (gemeente Brussel) groeide met 1,86%. Voor Gent en Antwerpen zien we respectievelijk groeicijfers van 0,65% en 0,63% in de loop van 2019. Charleroi telde 0,24% meer inwoners. Het bevolkingsaantal van Luik bleef stabiel.
- De sterkst groeiende gemeente in 2019 is Baarle-Hertog in de provincie Antwerpen met een groei van 3,8% (105 inwoners). Somme-Leuze (Namen) en Hélécine (Waals-Brabant) volgen met respectievelijk 2,8% (158 inwoners) en 2,6% (91 inwoners). Omgekeerd verloor Herstappe (Limburg) relatief gezien de meeste inwoners: min 4 inwoners (-4,8%). Door het kleine aantal inwoners in Herstappe heeft het vertrek van enkele inwoners relatief gezien direct een grote impact. Mesen (West-Vlaanderen) verloor 18 inwoners of 1,7% en La Roche-en-Ardenne (Luxemburg) 61 inwoners of 1,4%.
Woonplaats | Bevolking op 1 januari 2019 | Natuurlijk saldo | Saldo van de interne migratie | Saldo van de internationale migratie | Statistische aanpassing | Totale groei | Bevolking op 1 januari 2020 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
België | 11.431.406 | 6.820 | 0 | 55.031 | -616 | 61.235 | 11.492.641 |
Brussels Hoofdstedelijk Gewest | 1.208.542 | 7.719 | -15.722 | 17.799 | -83 | 9.713 | 1.218.255 |
Vlaams Gewest | 6.589.069 | 442 | 11.840 | 28.511 | -719 | 40.074 | 6.629.143 |
Waals Gewest | 3.633.795 | -1.341 | 3.882 | 8.721 | 186 | 11.448 | 3.645.243 |
Duitstalige Gemeenschap | 77.527 | 45 | 65 | 316 | -4 | 422 | 77.949 |
Provincie Antwerpen | 1.857.986 | 2.390 | -902 | 10.424 | -168 | 11.744 | 1.869.730 |
Provincie Limburg | 874.048 | -175 | 660 | 2.987 | -150 | 3.322 | 877.370 |
Provincie Oost-Vlaanderen | 1.515.064 | -299 | 3.882 | 6.739 | -131 | 10.191 | 1.525.255 |
Provincie Vlaams-Brabant | 1.146.175 | 610 | 5.497 | 3.732 | -171 | 9.668 | 1.155.843 |
Provincie West-Vlaanderen | 1.195.796 | -2.084 | 2.703 | 4.629 | -99 | 5.149 | 1.200.945 |
Provincie Waals-Brabant | 403.599 | 173 | 1.716 | 585 | -54 | 2.420 | 406.019 |
Provincie Henegouwen | 1.344.241 | -1.524 | 1.244 | 2.659 | 220 | 2.599 | 1.346.840 |
Provincie Luik | 1.106.992 | -18 | -650 | 3.395 | 81 | 2.808 | 1.109.800 |
Provincie Luxemburg | 284.638 | 452 | 774 | 930 | -42 | 2.114 | 286.752 |
Provincie Namen | 494.325 | -424 | 798 | 1.152 | -19 | 1.507 | 495.832 |
[1] De gegevens komen uit het Rijksregister. Het officiële bevolkingscijfer houdt geen rekening met het wachtregister, dat personen bevat met een asielaanvraag die momenteel in behandeling is (wet van 24 mei 1994 tot oprichting van een wachtregister voor vreemdelingen die zich vluchteling verklaren of die vragen om als vluchteling te worden erkend). De door Eurostat gepubliceerde cijfers bevatten echter wel een schatting van de personen die in het wachtregister ingeschreven zijn.
[2] Een beperkt aantal registraties in het rijksregister gebeurt laattijdig of niet correct. Hierdoor strookt de waargenomen bevolkingsgroei (verschil tussen de populatie op 1 januari 2020 en 1 januari 2019) niet voor de volle 100% met het saldo dat we bekomen op basis van de geboorten, overlijdens en migraties. De statistische aanpassing bedraagt dit jaar (-616 eenheden). Dit is een indicatie dat de gegevens van een hoge kwaliteit zijn.
[3] Ook op gewestelijk niveau moeten we rekening houden met de statistische aanpassing. Deze bedraagt voor Vlaanderen -719, voor Wallonië 186 en voor Brussel -83.