Opgroeien in een kwetsbaar gezin verhoogt het risico op armoede op volwassen leeftijd
Herziening op 01/10/2025
Op 1 oktober 2025 werden de eerder gepubliceerde resultaten van SILC 2019 tot SILC 2024 herzien wegens een correctie in de berekening van de gewichten (cf. technische nota). Dit persbericht en bijhorende tabellen bevatten de herziene resultaten.
In het kader van de EU-SILC-enquête van 2023 heeft Statbel, het Belgische statistiekbureau, de intergenerationele overdracht van armoede bestudeerd.
Daaruit blijkt dat iets minder dan één op de twee personen die als adolescent in slechte of zeer slechte financiële omstandigheden leefden, als volwassene het risico op armoede of sociale uitsluiting loopt, tegenover minder dan één op de tien personen die tijdens hun adolescentie in goede of zeer goede financiële omstandigheden leefden.
De armoede van gisteren weegt op die van vandaag
In België loopt 45,6% van de volwassenen (bevolking tussen 25 en 59 jaar) die zijn opgegroeid in een huishouden met een slechte of zeer slechte financiële situatie momenteel het risico op armoede of sociale uitsluiting (“at risk of poverty or social exclusion”, AROPE), tegenover 8,6% van degenen die een goede of zeer goede financiële situatie hadden.
De woonstatus op 14-jarige leeftijd is een andere weerspiegeling van sociale reproductie: Personen die op 14-jarige leeftijd in een eigen woning woonden, hebben 77,0% kans om momenteel in een eigen woning te wonen en 13,5% kans om tot de AROPE-groep te behoren. Omgekeerd hebben personen die opgroeiden in een huurwoning 47,8% kans om momenteel in een eigen woning te wonen en 34,1% kans om tot de AROPE-groep te behoren.
Opleidingsniveau
Hoe hoger het opleidingsniveau van de vader, hoe gunstiger de school- en financiële loopbaan van de kinderen bleek te zijn. Van de personen met een vader met een laag opleidingsniveau behaalt 33,4% een diploma van het hoger onderwijs en loopt meer dan een kwart (26,9%) vandaag een risico op armoede of sociale uitsluiting. Wanneer de vader een gemiddeld opleidingsniveau heeft, stijgt het percentage hoogopgeleiden tot 59,9% en daalde het AROPE-cijfer tot 11,1%. Ten slotte leidt opgroeien met een hoogopgeleide vader ertoe dat 82,8% van de kinderen hoger onderwijs volgt, terwijl hun risico op armoede of sociale uitsluiting daalt tot 7,9%. Met andere woorden, een hoogopgeleide vader hebben vermindert het risico op armoede of sociale uitsluiting op volwassen leeftijd met meer dan een derde en verhoogt de kans op een diploma in het hoger onderwijs met ongeveer 2,5. De verschillen zijn vergelijkbaar, of zelfs iets groter, wanneer we kijken naar het opleidingsniveau van de moeder.
| Opleidingsniveau van de vader | Huidig opleidingsniveau van de respondent | Risico op armoede of sociale uitsluiting (AROPE) | ||
|---|---|---|---|---|
| Laag opleidingsniveau | Gemiddeld opleidingsniveau | Hoog opleidingsniveau | ||
| Vader met een laag opleidingsniveau | 24,5% | 42,1% | 33,4% | 26,9% |
| Vader met een gemiddeld opleidingsniveau | 5,7% | 34,4% | 59,9% | 11,1% |
| Vader met een hoog opleidingsniveau | 2,2% | 15,1% | 82,8% | 7,9% |
| Opleidingsniveau van de moeder | Huidig opleidingsniveau van de respondent | Risico op armoede of sociale uitsluiting (AROPE) | ||
|---|---|---|---|---|
| Laag opleidingsniveau | Gemiddeld opleidingsniveau | Hoog opleidingsniveau | ||
| Moeder met een laag opleidingsniveau | 23,4% | 41,7% | 35,0% | 27,3% |
| Moeder met een gemiddeld opleidingsniveau | 4,6% | 33,8% | 61,6% | 10,9% |
| Moeder met een hoog opleidingsniveau | 2,0% | 14,4% | 83,6% | 6,2% |
Basisbehoeften op school en armoede
In België geeft 3,8% van de ondervraagde volwassenen aan dat ze op 14-jarige leeftijd omwille van financiële redenen niet over de nodige schoolboeken en schoolbenodigdheden beschikten (7,2% in Brussel, tegenover 4,4% in Wallonië en 2,7% in Vlaanderen). 59,3% van degenen die om financiële redenen geen schoolbenodigdheden hadden, loopt vandaag het risico op armoede of sociale uitsluiting, terwijl dit percentage daalt tot 16,1% bij personen die op 14-jarige leeftijd wel over de nodige schoolbenodigdheden beschikten.