13,7% van de Belgische kinderen is materieel gedepriveerd voor kindspecifieke behoeften
13,7% van de Belgische kinderen (tussen 0 en 15 jaar) is voor hun specifieke behoeften materieel gedepriveerd. Zij hebben bijvoorbeeld geen stevige schoenen, leeftijdsspecifiek speelgoed, krijgen onvoldoende gezonde voeding of kunnen niet op vakantie gaan. Dat meldt Statbel, het Belgische statistiekbureau, op basis van de kinderspecifieke materiële deprivatie indicator uit de SILC-enquête 2024 naar inkomens en levensomstandigheden.
Meubels, kleding en vakanties vormen grootste struikelblokken
Een kind wordt beschouwd als lijdend aan materiële deprivatie wanneer het huishouden waarin hij of zij leeft zich ten minste 3 van de 17 elementen opgenomen in de onderstaande lijst financieel niet kan veroorloven. Van deze lijst, zijn de drie meest voorkomende moeilijkheden de mogelijkheid om beschadigde of versleten meubels te vervangen (18,4%), een week vakantie per jaar te nemen buitenshuis (18,2%) en nieuwe kledij te hebben (8,4%).
Specificatie van elementen van materiële deprivatie bij kinderen
| Deprivatie items | % van gedepriveerde kinderen |
|---|---|
Voor elk kind apart |
|
| 1. Nieuwe kledij | 8,4% |
| 2. Twee paar schoenen | 1,9% |
| 3. Groenten en fruit ten minste één keer per dag | 2,0% |
| 4. Dagelijkse maaltijd met vlees/vis/vegetarisch alternatief | 3,5% |
| 5. Leeftijdsgeschikte boeken (buiten schoolboeken) | 2,4% |
| 6. Buitenspelletjes (fiets, rolschaatsen, etc.) | 3,5% |
| 7. Leeftijdsgeschikt speelgoed of binnenspelletjes | 1,9% |
| 8. Vrijetijdsactiviteiten buitenhuis | 6,9% |
| 9. Vieren van levensgebeurtenissen (verjaardagen, etc.) | 3,4% |
| 10. Vrienden thuis uitnodigen | 5,5% |
| 11. Deelnemen aan betaalde schoolactiviteiten | 2,2% |
| 12. Jaarlijks ten minste één week op vakantie gaan | 18,2% |
Op het huishoudniveau |
|
| 13. Beschadigde of versleten meubels vervangen | 18,4% |
| 14. Rekeningen op tijd betalen | 7,9% |
| 15. Het huis voldoende verwarmen | 6,2% |
| 16. Een wagen bezitten | 6,8% |
Op het niveau van de volwassenen van het huishouden |
|
| 17. Toegang tot internet hebben | 0,8% |
Ongelijkheid in materiële deprivatie bij kinderen
In totaal is in 2024 13,7% van de Belgische kinderen tussen 0 en 15 jaar voor hun leeftijdsspecifieke behoeften materieel gedepriveerd . Deze deprivatie varieert echter sterk volgens de kenmerken van het huishouden waarin ze leven. De situatie blijft het meest precair bij kinderen van wie de ouders (of voogden) een laag opleidingsniveau hebben (48,9%), evenals bij kinderen die in een huurdershuishouden wonen (35,5%) of in het laagste inkomenskwintiel (37,6%). Kinderen uit eenoudergezinnen (28,1%) lopen ook een groter risico op materiële deprivatie. De regionale verschillen blijven uitgesproken: materiële deprivatie treft 23,4 % van de kinderen in Brussel, 18,5 % in Wallonië en 9,0 % in Vlaanderen.
Focus op de algemene gezondheid van kinderen
De SILC-enquête 2024 bevat ook vragen over de gezondheidstoestand van kinderen, onder meer de algemene gezondheid, beperkingen in activiteiten als gevolg van gezondheidsproblemen en toegang tot medische en tandheelkundige zorg:
- 4,3% van de kinderen heeft een “redelijke”, “slechte” of “zeer slechte” algemene gezondheidstoestand (opgegeven door de ouders of voogden),
- 5,3% van de kinderen is beperkt door een gezondheidsprobleem in zijn of haar dagelijkse activiteiten voor een periode van minstens 6 maanden,
- 1,2% van de kinderen heeft geen dokter geraadpleegd wanneer dat nodig was,
- 3,9% van de kinderen heeft geen tandarts geraadpleegd wanneer dat nodig was
Naast de algemene gezondheidscijfers zien we ook dat de toegang tot gezondheidszorg en het aangegeven gezondheidsniveau van kinderen (opgegeven door de ouders of voogden) dezelfde verschillen vertonen als materiële deprivatie. Kinderen van wie de ouders (of voogden) een laag opleidingsniveau hebben, kinderen uit huurdershuishoudens of uit de laagste inkomenskwintielen, evenals kinderen die in éénoudergezinnen leven, hebben een grotere kans om problemen te ondervinden bij de toegang tot medische en tandheelkundige zorg en om beperkingen in activiteiten te hebben veroorzaakt door gezondheidsproblemen.
Alle indicatoren die in dit persbericht worden genoemd, zoals het percentage materiële deprivatie specifiek voor de behoeften van kinderen, de verschillende deprivatie-items en de cijfers met betrekking tot de gezondheid van kinderen, worden in onze gedetailleerde tabellen gepubliceerd. Deze omvatten onder meer uitsplitsingen naar regio, urbanisatiegraad, geslacht, woonstatus (eigenaar/huurder), hoogst behaalde onderwijsniveau van de ouders, geboorteland van de ouders, type huishouden, leeftijdscategorie en inkomenskwintiel.