• De Belgische inflatie volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP) bedraagt 2,7% in september ten opzichte van 2,6% in augustus en juli.
• De kerninflatie (inflatie zonder energie en onbewerkte levensmiddelen) bedroeg 2,6% in september ten opzichte van 2,4% in augustus.
• De inflatie volgens de consumptieprijsindex (CPI) voor de maand september bedroeg 2,1% ten opzichte van 1,9% in augustus.
• Subindices met de grootste positieve impact op de inflatie zijn elektriciteit, restaurants en cafés, huishoudelijke diensten, vlees, huur en tabak.
• De subindices die deze maand de grootste negatieve impact hebben op de inflatie zijn kledij, aardgas, pakketreizen, grote huishoudelijke apparaten.
• Eurostat zal op 17 oktober de geharmoniseerde consumptieprijsindex van september voor de EU-landen publiceren.

De inflatie volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP)^[i] bedroeg in september 2,7% ten opzichte van 2,6% in augustus en juli. De inflatie volgens de geharmoniseerde consumptieprijsindex met constante belastingvoet (HICP-CT)^[ii] bedroeg 2,6% in september ten opzichte van 2,5% in augustus.

De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedraag 2,6% in september, tegenover 2,4% in augustus en 2,6% in juli. De inflatie zonder energieproducten bedraagt 2,7%, tegenover 2,4% in augustus.

De inflatie voor voeding en alcoholvrije dranken bedroeg deze maand 3,1%, tegenover 2,8% vorige maand. De inflatie van olie bedraagt deze maand 0,6%, een daling ten opzichte van 1,8% in augustus. Voor zuivelproducten steeg de inflatie naar 3,0% tegenover 2,3% vorige maand. De inflatie voor vis bedroeg deze maand 0,4% tegenover 0,3% in augustus. De inflatie van brood en granen bedroeg 2,8% in september, een stijging ten opzichte van de 2,0% die in augustus werd opgetekend. De inflatie van vlees bedroeg deze maand 6,2% tegenover 5,6% in augustus.

De bijdrage van energie tot de inflatie bedraagt 0,3%, een daling ten opzichte van de 0,4% van vorige maand. Voeding, daarentegen, levert een bijdrage van 0,5%.

Elektriciteit is nu 7,9% duurder dan een jaar geleden. Aardgas vertoont een inflatie van -3,9% ten opzichte van september vorig jaar. De prijs van huisbrandolie is met 0,2% gedaald ten opzichte van vorig jaar.

Inflatie en impact van de 12 hoofdgroepen op de inflatie

Op basis van de opsplitsing in de 12 hoofdgroepen wordt de hoogste inflatie in september gemeten voor “Hotels, cafés en restaurants” (4,4%). De laagste inflatie werd gemeten voor de groep “Kleding en schoeisel” (-0,4%). De hoofdgroep die in september de grootste positieve impact heeft op de inflatie is “Huisvesting, water en energie” met 0,3 procentpunt. De groepen “Kleding en schoeisel” en “Recreatie en cultuur” oefenden beiden de grootste negatieve impact uit met -0,2 procentpunt.

Inflatie^[iii] en impact^[iv] op de inflatie voor de globale HICP en de 12 hoofdgroepen

Inflatie volgens specifieke aggregaten

De globale HICP kan opgesplitst worden in vijf specifieke aggregaten, die samen de totale bestedingen vormen.

• De inflatie voor energiedragers is gedaald ten opzichte van vorige maand. Ze bedraagt in september 2,1% ten opzichte van 3,4% in augustus en 2,1% in juli. Ten opzichte van de voorgaande maand daalden de prijzen gemiddeld met 0,1%. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat bedraagt 8,4% voor de laatste twaalf maanden.
• De inflatie voor de bewerkte levensmiddelen bedraagt in september 3,2% ten opzichte van 3,5% in augustus en 4,6% in juli. In vergelijking met de voorgaande maand zijn de prijzen gemiddeld met 0,4% gedaald. De gemiddelde inflatie bedraagt 5,9% voor de laatste twaalf maanden.
• De inflatie voor de niet-bewerkte levensmiddelen (fruit, groenten, vlees en vis) bedraagt in september 3,2% ten opzichte van 3,4% in augustus en 2,9% in juli. Ten opzichte van de voorgaande maand stegen de prijzen gemiddeld met 0,1%. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat bedraagt 2,2% voor de laatste twaalf maanden.
• De inflatie voor niet-energetische industriële goederen bedraagt in september 0,6% ten opzichte van -0,1% in augustus en 0,5% in juli. Ten opzichte van de voorgaande maand stegen de prijzen met gemiddeld 0,6%. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat bedraagt 0,2% voor de laatste twaalf maanden.
• Voor diensten (inclusief huur) bedroeg de inflatie 3,7% in september tegenover 3,4% in augustus. De gemiddelde inflatie van dit aggregaat bedraagt 3,7% voor de laatste twaalf maanden. Ten opzichte van de voorgaande maand daalden de prijzen gemiddeld met 0,9%.

De kerninflatie (inflatie zonder energie en onbewerkte levensmiddelen) bedraagt in september 2,6%. Dat is een stijging ten opzichte van de 2,4% die in augustus werd opgetekend. De gemiddelde kerninflatie van de laatste 12 maanden bedraagt 3,1%. Ten opzichte van vorige maand daalden de prijzen van dit subaggregaat met gemiddeld 0,4%.

Inflatie volgens specifieke aggregaten

Impact van de subindices op de inflatie

De grootste positieve impact op de inflatie wordt gerealiseerd door elektriciteit met een impact van 0,19 procentpunt. Restaurants en cafés hebben een positieve impact van 0,13 procentpunt. Huishoudelijke diensten en vlees hebben een positieve impact van respectievelijk 0,13 en 0,12 procentpunt. Huur heeft een positieve impact van 0,10 procentpunt. Tot slot heeft tabak een positieve impact van 0,08 procentpunt.

Subindices met de grootste positieve impact op de inflatie

De negatieve impact op de inflatie was het grootst voor kleding, namelijk -0,18 procentpunt. Aardgas heeft een negatieve impact van -0,10 procentpunt, net als de pakketreizen. De negatieve impact van grote huishoudelijke apparaten bedroeg -0,07 procentpunt.

Subindices met de grootste negatieve impact op de inflatie

Vergelijking tussen België en de buurlanden

Aangezien de definitieve HICP van onze buurlanden pas later wordt bekendgemaakt, kan er slechts een vergelijking gemaakt worden op basis van de eerste snelle inflatieraming van de HICP (HICP flash estimate) van september. In België bedraagt ze 2,7 % in september, tegenover 2,6% in augustus. Nederland tekende een inflatie van 3,0% op in september, een stijging ten opzichte van de 2,4% in augustus. Ook in Frankrijk stijgt de inflatie: 1,1% in september ten opzichte van 0,8% in augustus. De eerste snelle inflatieraming van de HICP van Duitsland bedroeg 2,4% in september, een stijging ten opzichte van de 2,1% in augustus.

Aangezien Eurostat de geharmoniseerde consumptieprijsindexcijfers met constante belastingvoet voor september nog niet publiceerde, is augustus de recentste maand om mee te kunnen vergelijken. In België bedroeg de inflatie op basis van de HICP-CT in augustus 2,5%, daarmee stijgt ze licht ten opzichte van 2,4% in juli en juni. In Duitsland bedroeg de inflatie in augustus 1,9%. Ze steeg daarmee licht ten opzichte van de inflatie in juli toen deze 1,8% bedroeg. In Frankrijk daalde deze inflatie licht in augustus tot 0,5%, ten opzichte van 0,7% in juli. De inflatie van Nederland bleef in augustus stabiel op 2,4%.

^[1] Naast de nationale consumptieprijsindex (CPI) berekent Statbel ook een Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (Harmonized Index of Consumer Prices, HICP). De HICP maakt een vergelijking tussen het inflatiepeil van de lidstaten van de Europese Unie mogelijk. De toegepaste bestedingsoptiek en methoden zijn daartoe zo goed mogelijk gecoördineerd en in Europese regelgeving vastgelegd. De resultaten van de CPI en de HICP zijn niet gelijk. Dat komt vooral door een andere weging en samenstelling van het pakket goederen en diensten waarop deze indices zijn gebaseerd.

Tevens wordt de HICP gebruikt door de Europese Centrale Bank voor haar monetair beleid. Verder wordt de HICP gebruikt om te bepalen in hoeverre een lidstaat voldoet aan de inflatiecriteria bepaald in het Verdrag betreffende de Europese Unie.

Enkele verschilpunten tussen de HICP en de huidige CPI:

• De weging van het pakket aan goederen en diensten in de HICP is hoofdzakelijk gebaseerd op de nationale rekeningen. Op de lagere gedetailleerde niveaus wordt gebruikt gemaakt van het huishoudbudgetonderzoek. De CPI gebruikt hoofdzakelijk het huishoudbudgetonderzoek op alle niveaus.
• De referentiepopulatie van de HICP bestaat uit private huishoudens (incl. toeristen in België) en bewoners in institutionele huishoudens (o.a. rusthuizen en instellingen). Voor de CPI is dit momenteel privé huishoudens met een referentiepersoon onder een maximale leeftijd.
• In de HICP wordt een binnenlands bestedingsconcept gehanteerd, dit zijn bestedingen gedaan in België door de referentiepopulatie. Voor de CPI wordt een nationaal bestedingsconcept gehanteerd, dit zijn bestedingen gedaan door de referentiepopulatie ongeacht de locatie.
• Voor de HICP wordt geen seizoenscorrectie toegepast, voor de CPI wordt dit gedaan voor buitenlandse reizen en vakantiedorpen.
• De solden werden in de CPI geneutraliseerd, in de HICP worden deze in de maand opgenomen.
• Voor huisbrandolie wordt de huidige prijs gebruikt in de berekening van de HICP. In de berekening van de CPI wordt een gewogen 12-maandelijks gemiddelde gehanteerd.

^[2] De HICP-CT wordt op dezelfde wijze berekend als de gewone HICP, in deze index worden de prijzen echter berekend op basis van constante belastingtarieven. Deze index geeft dan ook de theoretisch potentiële impact weer van wijzigingen in de indirecte belastingtarieven (zoals de btw of accijnzen) op de gemeten inflatie. Het betreft hier echter een theoretische impact omdat verondersteld wordt dat de belastingwijzigingen meteen en volledig worden doorgerekend in de prijzen die door consumenten betaald worden.

^[3] De inflatie op jaarbasis meet de prijswijziging tussen de huidige maand en dezelfde maand van het voorgaande jaar. Een 12-maandelijks gemiddelde vergelijkt de gemiddelde HICP van de laatste 12 maanden met het gemiddelde van de voorgaande 12 maanden. Een maandelijkse wijziging vergelijkt de prijsniveaus van de laatste twee maanden.

^[4] De impact op de inflatie toont de wijziging van de inflatie door het opnemen van de subindex in de HICP. De impact houdt niet alleen rekening met het gewicht van de subindex, maar ook of de inflatie van de subindex hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale HICP).