In België heeft in 2021 10%^[1] van de bevolking van 25 tot 64 jaar, d.w.z. de bevolking op beroepsactieve leeftijd en die meestal de schoolopleiding heeft beëindigd, geen diploma of hoogstens een diploma lager onderwijs, 17% een diploma van het lager secundair onderwijs, 37% van het hoger secundair onderwijs en 37% van het hoger onderwijs Vrouwen hebben een hoger onderwijsniveau dan mannen. Zo hebben 42% van de vrouwen een diploma hoger onderwijs tegenover 32% van de mannen. Dat blijkt uit de laatste resultaten van de Census die Statbel, het Belgische statistiekbureau, uitvoert over het onderwijs van de residentiële bevolking in België.

Het aandeel van de 25-64-jarigen zonder diploma of met maximaal een diploma lager onderwijs is het hoogst in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 18% tegenover 9% in het Waals en Vlaams Gewest.

In het Vlaams Gewest heeft 77% van de bevolking van 25 tot 64 jaar minstens een diploma hoger secundair onderwijs, waarbij er een klein verschil bestaat tussen mannen en vrouwen (79% voor vrouwen en 75% voor mannen). In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt dat aandeel lager (66%). De kloof tussen mannen en vrouwen is er eveneens klein (68% voor vrouwen en 65% voor mannen). In het Waals Gewest behaalde 69% van de 25-64-jarigen minstens een diploma hoger secundair onderwijs. Daar is er echter een duidelijk contrast tussen mannen en vrouwen: 73% is vrouw en 66% is man.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft 42% van de bevolking van 25 tot 64 jaar een diploma hoger onderwijs. In het Waals Gewest is dat 33%, in het Vlaams Gewest 38%. De kloof tussen mannen en vrouwen bedraagt 6 procentpunten in Brussel, tegenover 10 in Vlaanderen en 11 in Wallonië.

Verschillen tussen de gemeenten

Op gemeentelijk niveau onderscheiden de gemeenten in het zuiden van Brussel, het centrum van Vlaams-Brabant en het westen van Waals-Brabant zich duidelijk van de rest van het land door hun hogere onderwijsniveaus bij zowel mannen als vrouwen tussen 25 en 64 jaar. Andere gemeenten, met name de gemeenten rond Gent, Antwerpen, Aarlen en ten zuiden van Luik, vertonen ook hoge percentages.

In alle gemeenten is het aandeel vrouwen met een hoog onderwijsniveau (hoger onderwijs) groter dan dat van mannen, vooral in de overgrote meerderheid van de gemeenten ten zuiden van Samber en Maas.

Evolutie van het onderwijsniveau

In België is het onderwijsniveau geleidelijk gestegen; daarbij meer voor vrouwen dan voor mannen. In 2011 heeft 36% van de 25-34-jarige vrouwen een diploma hoger onderwijs behaald. Dat is gestegen tot 42% in 2021. Bij mannen is dit percentage van 30% naar 32% gestegen.

De kloof tussen het percentage mannen met een diploma hoger onderwijs en het percentage vrouwen wordt groter, vooral in Wallonië. In 2011 had 34% van de Waalse vrouwen een diploma hoger onderwijs, tegenover 27% van de mannen. In 2021 steeg dit tot 39% voor vrouwen en 28% voor mannen.
In Vlaanderen is het verschil iets minder groot. In 2011 heeft 36% van de vrouwen een diploma van het hoger onderwijs behaald. Dat stijgt tot 43% in 2021. Van de mannen had in 2011 30% een diploma hoger onderwijs; in 2021 was dit 33%.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest had in 2011 42% van de vrouwen een diploma hoger onderwijs. Dit percentage steeg tot 45% in 2021. 37 % van de mannen had in 2011 een diploma hoger onderwijs; in 2021 was dit 39%.

Grote verschillen volgens leeftijd

De verdeling van het onderwijsniveau volgens leeftijd illustreert op een andere manier de algemene stijging van het onderwijsniveau en het feit dat deze stijging meer uitgesproken is bij vrouwen dan bij mannen.
Over het algemeen daalt het aandeel mannen en vrouwen met maximum een diploma lager onderwijs in de jongste leeftijdsgroepen.
Onder de personen van 65 jaar en ouder is het aandeel laaggeschoolde vrouwen (maximaal lager secundair onderwijs) hoger dan dat van mannen. Omgekeerd zijn vrouwen onder de 60 vaker hoogopgeleid dan mannen.

Opmerkingen

Vergelijken met de vorige Census vereist enige voorzichtigheid, aangezien deze publicatie zich baseert op de Belgische bevolking, terwijl de Census 2011 zich baseert op de Europese definitie van de bevolking.

Informatie over het verschil tussen de Belgische bevolking en die van de Census 2011 is hier beschikbaar. 

Vergelijkingen met de resultaten van enquêtes zoals de EAK (Enquête naar de arbeidskrachten) dienen eveneens met enige voorzichtigheid benaderd te worden. De resultaten die in de Census worden gepresenteerd, weerspiegelen het hoogste onderwijsniveau dat volgens de beschikbare administratieve gegevens is behaald, terwijl de cijfers van de EAK gebaseerd zijn op een enquête die het hoogste onderwijsniveau meet dat door (een steekproef van) respondenten werd behaald. Beide bronnen hebben hun eigen kenmerken, alsook hun voor- en nadelen. De EAK heeft bijvoorbeeld minder het probleem van ontbrekende waarden in het onderwijs, zoals diploma's die in het buitenland zijn behaald, maar meetfouten en andere vormen van vertekening die kenmerkend zijn voor dit type enquête kunnen wel voorkomen. Aan de andere kant is het grote voordeel van de huidige administratieve gegevens dat de cijfers beschikbaar zijn op een zeer gedetailleerd niveau en ze daarom aan andere administratieve bronnen kunnen worden gekoppeld. Meer gedetailleerde informatie over de specifieke verschillen tussen de twee bronnen is beschikbaar in deze toelichting.

^[1] De percentages werden berekend op basis van de gekende diploma’s. Het percentage ontbrekende gegevens bedraagt voor België 6%: 5% in Vlaanderen en Wallonië en 17% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.