Consumptieprijsindex

De inflatie bedraagt 3,18%

Consumptieprijzen
De inflatie bedraagt 3,18%

Consumptieprijsindex van maart 2024

  • In maart blijft de inflatie nagenoeg stabiel; ze gaat van 3,20% naar 3,18%.
  • De consumptieprijsindex stijgt deze maand met 0,72 punt of met 0,55%.
  • De inflatie op basis van de gezondheidsindex daalt van 3,22% naar 3,09%.
  • De afgevlakte gezondheidsindex bedraagt in maart 127,99 punten.
  • De inflatie voor voeding (inclusief alcoholische dranken) daalt voor de 12e maand op rij en komt deze maand uit op 3,21% tegenover 4,65% in februari. De bijdrage van voeding tot de inflatie bedraagt momenteel 0,67 procentpunt.
  • De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, daalt voor de 10e maand op rij en bedraagt 3,85% in maart, tegenover 4,25% in februari.
  • De belangrijkste prijsstijgingen in maart betroffen fruit, aardgas, onderhoud en reparatie van voertuigen, chocolade en snoepgoed, kleding, buitenlandse reizen en vakantiedorpen. Alcoholische dranken en groenten hadden daarentegen een verlagend effect op de index.

De inflatie bedraagt 3,18% in maart, tegenover 3,20% in februari en 1,75% in januari. De inflatie op basis van de gezondheidsindex bedraagt deze maand 3,09%, tegenover 3,22% in februari en 1,71% in januari. De inflatie zonder energieproducten daalt tot 3,86% tegenover 5,04% in februari en 5,01% in januari. De kerninflatie, die geen rekening houdt met de prijsevolutie van de energieproducten en de onbewerkte voedingsmiddelen, bedroeg 3,85% in maart, tegenover 4,25% in februari en 4,70% in januari.

Toelichting over de inflatie

Wat energie betreft, zien we sinds maart 2023 een negatieve inflatie, die deze maand -1,61% bedraagt ten opzichte van -5,34% vorige maand en -22,30% in januari. Voor elektriciteit bedraagt de inflatie momenteel -14,9% tegenover -12,2% vorige maand. Voor aardgas evolueert de inflatie van -3,6% vorige maand naar 29,0% deze maand. In vergelijking met de voorgaande maand zijn de aardgasprijzen met 10,3% gestegen en de elektriciteitsprijzen zijn met 0,4% gedaald. De stijgingen van de laatste maanden zijn het gevolg van de geleidelijke eliminatie van de impact van het vaste basistarief voor elektriciteit en aardgas. De prijs van huisbrandolie is, afgevlakt over 12 maanden, met 4,0% gedaald in één jaar tijd. De motorbrandstoffen werden 2,2% duurder dan in maart vorig jaar en zijn deze maand 0,7% gestegen ten opzichte van vorige maand.

De inflatie voor de diensten steeg van 4,92% naar 5,04%. De inflatie voor huur daalt van 5,72% naar 5,62%. De inflatie voor voeding (inclusief alcoholische dranken) bedraagt deze maand 3,21% tegenover 4,65% vorige maand. Deze inflatie is sinds begin 2022 fors gestegen om met 17,02% in maart 2023 een piek te bereiken. Sindsdien daalde de inflatie geleidelijk tot het niveau van 3,21% in maart 2024.

De terugval van de totale inflatie, sinds die met 12,27% zijn hoogtepunt bereikte in september 2022, kan toegeschreven worden aan de daling van de energieprijzen. De inflatie van energie gaat van -5,34% in februari tot -1,61% in maart en draagt -0,29 procentpunt bij aan de totale inflatie. Voeding, met een inflatie van 3,21%, levert een bijdrage van 0,67 procentpunt.

De prijs voor aardgas steeg in maart met 10,3% ten opzichte van de voorgaande maand. De prijs van elektriciteit is deze maand gemiddeld met 0,4% gedaald. Zoals hierboven vermeld, gaat het niet over een stijging van de zuivere energiekost, maar is het een gevolg van het verder uitdoven van de 12 maand durende impact van de basispaketten in het indexcijfer.

Enkele producten en diensten die ten opzichte van maart vorig jaar sterk in prijs zijn gestegen, zijn:

Stijgend: Inflatie
Verse zeevruchten 44,5%
Olijfolie 31,3%
Aardgas 29,0%
Andere tabakswaren (roltabak) 22,6%
Alcoholvrije bieren 19,7%
Aardappelen 16,0%
Lichte bieren 15,7%
Kranten 14,7%

Enkele producten en diensten die ten opzichte van maart vorig jaar sterk in prijs zijn gedaald, zijn:

Dalend: Inflatie
Elektriciteit -14,9%
Thee -13,4%
Volle melk -12,2%
Magere en halfvolle melk -9,7%
Mobiele telefoondiensten -8,8%
Cacao en chocolade in poedervorm -8,4%
Smartphones -8,3%
Computers (laptops) -8,1%

De hoofdgroep die in maart de grootste positieve impact[i] had op de inflatie is “hotels, cafés en restaurants” met 0,18 procentpunt. De groep “Huisvesting, water en energie” had de grootste negatieve impact met -0,43 procentpunt.

De hoofdgroep met de grootste bijdrage[ii] tot de inflatie is “voeding en niet-alcoholische dranken” met 0,60 procentpunt. De groep “onderwijs” leverde de kleinste bijdrage tot de inflatie met 0,06 procentpunt.

De eerste inflatieraming volgens de Europees geharmoniseerde consumptieprijsindex (HICP flash estimate) voor België 3,8% in maart 2024.

Toelichting over de indexniveaus

De consumptieprijsindex is in maart 2024 met 0,72 punt of 0,55% gestegen tot 131,73 punten, tegenover 131,01 punten in februari 2024 (2013=100). De gezondheidsindex stijgt in maart met 0,80 punt en bedraagt 131,75 punten tegenover 130,95 punten in februari. De afgevlakte gezondheidsindex bedraagt in maart 127,99 punten. De volgende spilindex voor het openbaar ambt en de sociale uitkeringen is vastgelegd op 128,11 punten.

De belangrijkste prijsstijgingen in maart betroffen fruit, aardgas, onderhoud en reparatie van voertuigen, chocolade en snoepgoed, kleding, buitenlandse reizen en vakantiedorpen. Alcoholische dranken en groenten hadden daarentegen een verlagend effect op de index.

De belangrijkste bewegingen die deze maand vastgesteld werden, zijn:

Stijgend: Invloed: Dalend: Invloed:
Fruit +0,170 punt Alcoholische dranken -0,075 punt
Aardgas +0,165 punt Groenten -0,055 punt
Onderhoud en reparatie van voertuigen +0,070 punt    
Chocolade en snoepgoed +0,065 punt    
Kleding +0,060 punt    
Buitenlandse reizen +0,055 punt    
Vakantiedorpen +0,055 punt    

De prijs van fruit is 8,8% gestegen. De prijs voor aardgas steeg deze maand met 10,3%. Onderhoud en reparatie van voertuigen kostte deze maand gemiddeld 1,5% meer. Chocolade en snoepgoed werden gemiddeld 4,3% duurder. De prijs van kleding steeg met 1,1% ten opzichte van de vorige maand. Buitenlandse reizen stegen gemiddeld met 1,9%. Vakantiedorpen werden 5,5% duurder dan vorige maand.

De prijs van alcoholische dranken is deze maand gemiddeld met 3,1% gedaald. werden 1,9% goedkoper dan vorige maand.

2013 = 100 December Januari Februari Maart
Consumptieprijsindex 129,45 130,08 131,01 131,73
Inflatie 1,35% 1,75% 3,20% 3,18%
Gezondheidsindex 129,53 130,19 130,95 131,75
Afgevlakte gezondheidsindex* 125,91 126,56 127,21 127,99
* bepaald in de wet van 23.04.2015 tot verbetering van de werkgelegenheid (Belgisch Staatsblad van 27.04.2015)

 


[i] De impact op de inflatie toont de wijziging van de inflatie door het opnemen van die productgroep in de berekening van de CPI. De impact houdt niet alleen rekening met het gewicht van de productgroep, maar ook met het feit of de inflatie van de productgroep hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale CPI).

[ii] De bijdrage tot de inflatie van een bepaalde productgroep geeft weer hoeveel van de verandering van de totale bestedingen te wijten is aan de prijsverandering van deze productgroep.

Indexen
Grafiek
Content
Basisjaren
Inflatie
Grafiek
Content
4 groepen
Grafiek
Content

Doel en korte beschrijving

Het indexcijfer van de consumptieprijzen is een economische indicator, die tot hoofdtaak heeft op objectieve wijze de prijsevolutie in de tijd weer te geven van een korf van goederen en diensten die door de gezinnen worden aangekocht en als representatief voor hun verbruiksgewoonten worden beschouwd. Het indexcijfer meet niet zozeer het prijsniveau van deze korf voor een bepaalde periode, maar wel de schommeling van dit niveau tussen twee periodes, waarbij de eerste periode als vergelijkingsbasis geldt. Deze verandering in het prijsniveau wordt bovendien niet in absolute, maar in relatieve waarde gemeten. Het indexcijfer van de consumptieprijzen kan worden bepaald als honderd maal de verhouding tussen de waargenomen prijzen van een waaier van goederen en diensten op een gegeven ogenblik en de prijzen van dezelfde goederen en diensten, waargenomen onder dezelfde omstandigheden in de loop van de referentieperiode, die als vergelijkingsbasis wordt gekozen. De prijswaarnemingen vinden steeds plaats in dezelfde regio's.

Sinds 2014 is de consumptieprijsindex een kettingindex waarbij de wegingsreferentieperiode regelmatig wordt opgeschoven en de prijzen en hoeveelheden niet meer vergeleken worden tussen de huidige periode en een vaste referentieperiode, maar de huidige periode vergeleken wordt met een tussenliggende periode. Door deze korte-termijn indices te vermenigvuldigen met elkaar - en dus een ketting vormen - ontstaat een lange-termijn reeks met een vaste referentieperiode.

Frequentie

Maandelijks.

Timing publicatie

De resultaten zijn beschikbaar op de voorlaatste werkdag van de referentieperiode.

Definities

Gewicht (CPI): Het gewicht representeert het belang van de goederen en diensten opgenomen in de CPI in het totale uitgavenpatroon van de gezinnen. De gewichten worden bepaald op basis van het huishoudbudgetonderzoek.

Consumptieprijsindex (CPI): Het indexcijfer van de consumptieprijzen is een economische indicator, die tot hoofdtaak heeft op objectieve wijze de prijsevolutie in de tijd weer te geven van een korf van goederen en diensten die door de gezinnen worden aangekocht en als representatief voor hun verbruiksgewoonten worden beschouwd.

Gezondheidsindex: Het gezondheidsindexcijfer is afgeleid uit het indexcijfer van de consumptieprijzen en is gepubliceerd sinds januari 1994. De actuele waarde van dit indexcijfer wordt bekomen door een aantal producten uit de korf van het indexcijfer van de consumptieprijzen te weren, met name alcoholische dranken (in de winkel gekocht of in een café geconsumeerd ), tabakswaren en motorbrandstoffen (met uitzondering van LPG).

Inflatie: Inflatie wordt gedefinieerd als de verhouding tussen de waarde van het indexcijfer van de consumptieprijzen van een gegeven maand en het indexcijfer van dezelfde maand het jaar voordien. De inflatie meet dus het tempo waarin het algemene niveau van de prijzen evolueert.

Consumptieprijsindex zonder petroleum producten: Dit indexcijfer wordt berekend door de volgende producten uit het indexcijfer van de consumptieprijzen te halen : butaan, propaan, vloeibare brandstoffen en motorbrandstoffen.

Consumptieprijsindex zonder energieproducten: Dit indexcijfer wordt berekend door de volgende producten uit het indexcijfer van de consumptieprijzen te halen : elektriciteit, aardgas, butaan, propaan, vloeibare brandstoffen, vaste brandstoffen en motorbrandstoffen.

Afgevlakte index: De afgevlakte index komt overeen met het rekenkundige gemiddelde van de gezondheidsindex van de laatste 4 maanden vermenigvuldigd met een factor 0,98. De afgevlakte index wordt gebruikt als basis voor de indexering van pensioenen, sociale uitkeringen en sommige lonen en wedden. De indexaanpassing van overheidswedden en sociale uitkeringen gebeurt wanneer de afgevlakte index een bepaalde waarde bereikt, de zogenaamde spilindex. Als de afgevlakte index de spilindex bereikt, stijgen de uitkeringen met 2% in de maand volgend op het bereiken van de spilindex. De lonen in de publieke sector stijgen ook met 2%, twee maanden na het bereiken van de spilindex.

De spilindex is een vooraf vastgelegde drempelwaarde, waarmee de afgevlakte gezondheidsindex vergeleken wordt. Als de spilindex bereikt of overschreden wordt, volgt een indexering van het loon of de uitkering. Deze indexering gebeurt evenredig met het percentage tussen twee spilindexen. Voor de overheidssector en de sociale uitkeringen liggen de spilindexen telkens 2% uit elkaar en volgt er, telkens bij het bereiken van de spilindex, een indexering van 2%. Er zijn ook CAO's waar de spilindexen 1% of 1.5% uit elkaar liggen.Het bereiken van een spilindex resulteert dan uiteraard in een indexering van 1 of 1.5%.
Zie ook: https://bosa.belgium.be/nl/themas/werken-bij-de-overheid/verloning-en-voordelen/loonwedde/indexatie/indexatie-algemene

Een impact op de inflatie toont de wijziging op inflatie door het opnemen van die productgroep in de berekening van de CPI. De impact neemt niet alleen het gewicht van de productgroep in rekening, maar ook of de inflatie van de productgroep hoger of lager is dan deze van het geheel aan bestedingen (globale CPI).

De bijdrage tot de inflatie van een bepaalde productgroep geeft weer hoeveel van de verandering van de totale bestedingen te wijten is aan de prijsverandering van deze productgroep.

Metadata

Index-phone

02/277.56.40