Methodologische nota EU-SILC – Covid-19
Tijdens het veldwerk van SILC 2020 brak in België de COVID-19-pandemie uit. De getroffen maatregelen met het oog op het indijken van die pandemie hebben een substantiële impact gehad op de dataverzameling:
- Interviewmethode: In SILC worden interviews standaard face-to-face (CAPI) afgenomen. Tijdens en na de lockdown die in maart 2020 werd afgekondigd werden de interviews telefonisch afgenomen (CATI).
- Discriminerend effect van de methode: De CATI methode is op meerdere vlakken discriminerend geweest:
- Nieuwe huishoudens waren moeilijk bereikbaar omdat hun telefoonnummer niet gekend is.
- Inclusie van onder andere slechthorenden en personen zonder telefoon was bijzonder moeilijk.
- Responsgraad: De moeilijke bereikbaarheid van de nieuwe huishoudens heeft geresulteerd in een beduidend lagere responsgraad voor deze groep dan gebruikelijk in SILC.
- Periode van het veldwerk: Naar aanleiding van de lockdown die in maart 2020 werd afgekondigd werd het veldwerk tijdelijk stil gelegd. Interviews waarvoor reeds een afspraak was gemaakt, werden telefonisch afgenomen. Midden april werd het veldwerk hernomen voor de panelhuishoudens. Na een test in juni werd midden juli het veldwerk voor de nieuwe huishoudens eveneens hernomen.
- Voortgang van het veldwerk: SILC is niet opgebouwd als een enquête die representatief over de volledige referentieperiode wordt afgenomen. De voortgang van het veldwerk ging beduidend vlotter in Brussel (50% van de interviews tegen eind april), dan in Wallonië (28%) en in Vlaanderen (17%). In de zomermaanden juli en augustus werd 6% van de Brusselse interviews afgenomen, tegenover 17% van de interviews in Vlaanderen en 18% van de interviews in Wallonië. De dagelijkse realiteit van de maanden maart-april 2020 waren echter bijzonder verschillend van die in juli-augustus 2020.
- Bias in de gerealiseerde steekproef: Sommige huishoudens vonden we gemakkelijker thuis, andere juist niet, sommige huishoudens waren praktisch gezien moeilijker te bereiken (vb. zij die in buildings wonen), sommige huishoudens waren in overlevingsmodus en konden een deelname er niet bij nemen, sommige huishoudens hadden juist meer tijd, sommige huishoudens waren weigerachtig ten aanzien van de overheid gezien de verregaande beperkingen die diezelfde overheid oplegde, …
Al deze aspecten hebben een impact op de resultaten. Deze kunnen echter niet van elkaar onderscheiden en onderzocht worden. Hierdoor zijn de resultaten van SILC 2020 moeilijk te vergelijken met die van SILC 2019.