Statbel DataLab: nieuwe statistieken, methoden en gegevensbronnen in beta-versie
Bijna een derde van de zelfstandige ondernemers zijn vrouwen
Naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag op 8 maart, analyseerde Statbel op basis van de gegevens van 2022 het vrouwelijk ondernemerschap. In België zijn 1.590.166 zelfstandige ondernemers oprichters, bestuurders en managers. In 2022 werd 31 % van deze jobs ingenomen door vrouwen. Dat is een stijging van één procentpunt ten opzichte van 2019, toen 30% van de zelfstandige ondernemers vrouwen waren.
De vrouwelijke ondernemers zijn het sterkst vertegenwoordigd in de gezondheidssector
De sectoren die de meeste vrouwelijke ondernemers aantrekken, zijn:
- De menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening (21%)
- De overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten (18%)
- Overige diensten (15%)
- De groot- en detailhandel; reparatie van auto’s en motorfietsen (14%)
De gezondheidssector is de enige sector waar vrouwen in de meerderheid zijn met 61% van de zelfstandige ondernemers. De twee andere meest ‘vrouwelijke’ sectoren zijn de ‘overige diensten’ (47%) en het onderwijs (45%). Aan de andere kant van het spectrum daalt de aanwezigheid van vrouwen tot 7% in de bouw en tot 13% in de transport- en opslagsector.
Vrouwelijke ondernemers zijn minder vertegenwoordigd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
In het Waals Gewest zijn 32% van de ondernemers vrouwen, in het Vlaams Gewest is dat 31% en in het Brussels Gewest 28%.
Het ondernemerschap trekt verhoudingsgewijs meer jonge vrouwen aan
De meeste vrouwen zijn te vinden in de leeftijdsgroep 40-49-jarigen (131,833). Toch zijn vrouwen proportioneel meer aanwezig in de lagere leeftijdsklassen. 41% van de zelfstandige ondernemers onder de 30 jaar zijn vrouwen. In de meest voorkomende leeftijdsgroep van alle geslachten, de 50-59-jarigen, is dat slechts 30%.
Methodologische uitleg
Het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) publiceert het aantal actieve individuele zelfstandigen. Die worden ingedeeld in acht categorieën volgens de aard van de activiteit in combinatie met de hoedanigheid van de zelfstandige. Voor eind 2021 waren er dat in totaal 1.230.419.
De Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid (KSZ) bezorgt Statbel voor de 4 kwartalen van een jaar de lijsten met diezelfde individuele zelfstandigen met hun ID-Demo. Statbel hanteert telkens Q4 van elk jaar. Voor eind 2021 waren er dat in totaal 1.223.374 of een dekking van 99% ten opzichte van de RSVZ.
In de KBO-functielijst worden de functies 00001 (oprichter natuurlijk persoon), 10002 (bestuurder) en 10006 (zaakvoerder) geselecteerd die op het einde van een jaar niet stopgezet zijn. De KBO-functielijst bevat per functie een ID-Demo. Dus kan eenzelfde ID-Demo functies hebben in meerdere KBO-nummers.
Aangezien de dekkingsgraad voor zelfstandigen (91%) veel hoger is dan die voor helpers (29%), worden voor deze statistiek enkel de zelfstandigen-niet-helpers behouden.
Tenslotte worden voor deze categorieën alle actieve KBO-functies genomen die een match hebben met een KSZ-actieve ID-Demo. Dit resulteert voor Q4/2021 in een totaal van 1.546.511 actieve KBO-functies.
De ID-Demo’s voegen (via de KSZ) de categorieën toe, naast het geslacht van de zelfstandige en het geboortejaar. De KBO-functies voegen naast de regio ook de Nace-sectie van de onderneming toe. Het geboortejaar laat dan weer toe die zelfstandigen onder te brengen in leeftijdsgroepen (age).
Samengevat : De statistiek geeft het aantal actieve KBO-functies weer die kunnen gekoppeld worden aan een KSZ-actieve ID-Demo op het einde van een jaar. De KSZ-actieve ID-Demo’s worden beperkt tot de categorieën van zelfstandigen-niet-helpers. De combinatie laat ons toe om de KSZ-actieve zelfstandigen met een of meer actieve KBO-functies op te delen naar geslacht, leeftijdsgroep, regio en/of Nace-sectie.